Page 107 - Dạy Học Vật Lý

Galilêô Galilê (1564-1642)

Ngày 10 tháng 7 năm 1610 Galilê trở về Phlorenxơ dạy tại đại học Pidơ và

vẫn được hưởng lưoTig ưu đãi như ở Vonidơ.

Đen đây, người viết muốn mở một dấu ngoặc để nói qua về cuộc sống
riêng của Galilê.

Trên đây ta đã nói năm 1599, Galilê gặp rồi chung sống với một cô gái

người Vonidơ, Marina Gămba. Họ đã sống chung với nhau khoảng mười năm,
nhưng không làm lễ cưới. Lúc này, vì Galilê xin được chuyển về Phlorenxơ nên

quan hệ của họ gặp trắc trở và họ chia tay nhau. Galilê mang theo hai cô con gái,
cô chị 10 tuoi, cô em 9 tuổi; còn cậu con trai út 4 tuổi thì ở lại với mẹ. Sau này

Galilê gửi hai con gái vào trưòng dòng rồi một thời gian sau hai cô trở thành hai
xơ, cô cả là xơ Mari Xêlextơ (Marie Céleste), cô em là xơ Axengiơla (Arcangela).

Sau khi hai cô chị chuyển về Phlorenxơ được ít lâu thì cậu con trai út cũng

chuyển về Phlorenxơ. Tại đây, Galilê thuê cô Marina Bactôludi (Marina
Bartoluzzi) trông nom cậu con trai, ông trả công cô bằng cách giao cho cô toàn

quyền quản lí cửa hàng bán đàn luýt của ông Vanhxendô để cô kinh doanh. Lớn
lên cậu này học trưòmg luật và về sau trở thành người chơi và buôn bán đàn luýt

giống như ông Vanhxendô (tức ông nội không chính thức của cậu).

Còn Marina Gămba, sau khi chia tay với Galilê vài năm thì qua đời tại một
giáo khu ở Xan Đanielơ (San Daniele), hôm ấy là ngày 21 tháng 8 năm 1612.

Người viết xin khép dấu ngoặc tại đây và trở lại nói về những hoạt động
khoa học của Galilê.

Ngày 25 tháng 7 (năm 1610, ngay sau khi về Phlorenxơ) Galilê quan sát

sao Thổ (Satume) và nhận thấy một hiện tưọTig rất thú vị là ở hai bên sao này lại
có hai hình giống như hai cái tai, lúc ấy người ta gọi đó là tai sao Thổ.

(Mãi đến 50 năm sau, nhờ có kính thiên văn mạnh hơn, Critxchiên Huy ghen
(Christian Huygens) mới nhận ra đó là những vành sao Thổ).

107