Page 151 - Dạt Dào Sông Nước
P. 151
ngàn, tạo nhiều ghềnh thác rồi đổ ra biển Đông. Chảy đến
đồng bằng, có nơi dòng sồng mở rộng đến 900 m.
Sồng Son đưa nước từ khối đá vôi Phong N ha-Kẻ Bàng
về cung cấp cho sông Gianh ở phía dưới Ba Đồn, cách
chừng 3 km. Tại đây lòng sông rộng tới 1 km. Thuyền ngược
dòng sông Son đưa ta đến thế giới huyền ảo và diệu kì của
các hang động đẹp bậc nhất thế giới, như động Phong Nha,
động Thiên Sơn, động Sơn Đoòng...
Sông Gianh và Đèo Ngang của tỉnh Quảnh Bình có
vị thế đặc biệt trong tiến trình lịch sử Nam tiến của người
Việt. Từ thế kĩ 2 đến thế kỉ 11, mảnh đất Quảng Bình là
vùng tranh chấp giữa hai vương quốc Chăm Pa và Đại Việt.
Năm 1285, quân Nguyên Mông do Toa Đô chỉ huy từ
Chiêm Thành đánh vào phủ Bố Chính; nhân dân Bố Chính
đã thực hiện vườn không nhà trống, góp phần vào cuộc
kháng chiến chống Nguyên Mông. Thời Hậu Trần, nhân
dân hai bên bờ nam bắc sông Gianh đã cùng nghĩa quân
Trần Quý Khoáng anh dũng chống giặc Minh xâm lược.
Tháng 8 năm 1425, sau khi vây thành Nghệ An, Lê
Lợi phái tướng Trần Nguyên Hãn, Lê Nỗ đem quân và voi
chiến vượt sông Gianh vào đánh quân Minh, giải phóng
Tân Bình - Thuận Hoá.
Năm 1470, vua Chiêm là Trà Toàn một mặt cho người
sang cầu cứu nhà Minh, một mặt đem 10 vạn quân đi đánh
Hóa Châu của Đại Việt. Năm 1471, Lê Thánh Tông thân
chinh đi đánh Chiêm Thành, bắt sống được vua Chiêm.
150
