Page 25 - Cổ Nhi Tân Tiểu Truyện Danh Nhân Tôn Thất Thuyết

cỏ'nhĩ Càn

quân ra quy thuận ở Thanh Lang, trông họ quẩn áo
tả tơi, củng đủ thấy họ đã chiến đẩu gian lao vô cùng.
Song họ vẫn giữ được khí phách hiên ngang không

chịu nhận quan chức gi cả.
Trương Quang Ngọc, cách đó ít iâu, bị bộ tướng

của Phan Đình Phùng vào giết tận nhà.

Tôn Thất Thuyết để vua ở lại Sơn Phòng, rổi
dọ đường núi ra Thanh Hoá, ngược dòng Mã lên Lai
Châu, sang Vân Nam cầu viện. Tổng đốc Vần Nam

cho đưa qua Quảng Đông. Khi đến Long Châu, một
thị trấn ở phía nam tỉnh Quảng Tây, cách Lạng Sơn
50 cây số, gặp một quan nhà Thanh trước có theo
quán Cờ Đen là Dương Cảnh Tùng mách bảo rằng

tình trạng nhà Thanh lúc ấy cũng không hơn gì nước
Việt, Thuyết đầm ra thất vọng và hối hận vì ôm chí
lớn bảo vệ non sông và bảo vệ vua, mà non sông

không giữ được, vua thì bỏ lại giữa đường. Dần dần
ông thành loạn óc.
Ông ở Long Châu chẳng thu lượm được một

kết quả gì. Mỗi ngày ông ra bờ sông Tả Giang cám
gươm chém đá cho hả giận; bởi vậy người Tàu gọi
ông là Trảm Thạch Công, và đến năm 1913, ông tạ
thế. Có người điếu đôi câu đối:

25
----^