Page 54 - Các Vị Vua Triều Lý
P. 54

về kinh tế, ông cho  đắp  đê chống lũ  lụt, nổi  tiếng
      nhất là  đê Cơ Xá, khởi  đầu  cho  việc  đắp  đê  ngăn  lũ  ở
      Việt Nam, nhằm giữ cho kinh thành khỏi ngập lụt. Nhân
      Tông  còn  ra  quy  định  cấm giết  trâu  bò bừa  bãi:  ai  mổ
      trộm  trâu  bị  phạt  80  trượng  và  tội  đồ  làm  người  hầu
      trong quân đội; người giết trâu và ăn trộm trâu đều phải
      bồi thường; hàng xóm biết mà không tố cáo cũng bị phạt
      80 trượng

          về giáo dục, vua mở khoa thi tam trường, còn gọi là
      Minh kinh bác học để chọn người có tài văn học vào làm
      quan. Khoa thi ấy là khoa thi đầu tiên ở Đại Việt và chọn
      10 người, thủ khoa là Lê Văn Thịnh.  Vua cho lập Quốc
      Tử  Giám  -  trường  đại  học  đầu  tiên  ở  Đại  Việt,  chọn
      những nhà  khoa bảng tài  giỏi  vào  dạy.  Đến  năm  Bính
      Dần  (1086), nhà vua  đã  mở khoa  thi chọn người  có tài
      văn học vào Hàn lâm viện.
          Di  sản  của  nhà  vua  để  lại hiện  chỉ  còn ba bài  thơ,
      một vài bức thư gửi triều đình nhà Tống, bốn bài hịch và
      chiếu. Tất cả đều viết bằng chữ Hán. Ba bài thơ tứ tuyệt
      đều thuộc loại thơ thù tặng, gồm: "Truy tán Vạn Hạnh
      Thiền  sư"  (Truy khen  Thiền  sư  Vạn  Hạnh),  "Tán  Giác
      Hải Thiền sư, Thông Huyền Đạo nhân" (Khen Thiền sư
      Giác Hải và Đạo sĩ Thông Huyền), "Truy tán Sùng Phạm
      Thiền sư" (Truy khen Thiền sư Sùng Phạm).
          Đáng chú ý là bức thư "Thỉnh hoàn Vật Dương, Vật
      Ác  nhị  động biểu".  Đây  là  bức  thư gửi  cho  vua  Tống,
       nhân hội nghị Vĩnh Bình giữa hai nước, nhằm đòi lại hai
       động  là  Vật  Dương  và  Vật  Ác.  Lời  lẽ  trong  thư  mềm
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59