Page 55 - Các Vị Vua Triều Lý
P. 55
mỏng, khiêm nhượng, nhưng vẫn khôn khéo vạch được
mưu mô chiếm đất và sự dối trá của nhà Tống.
Trong bài chiếu để lại lúc mất - "Lâm chung di
chiếu" - cho thấy một vị vua có tấm lòng nhân hậu, cao
cả, không phiều nhiễu dân; chỉ mong "trăm họ được
yên", "bốn bể yên vui, biên thùy ít loạn.
Sử sách đương thời và đời sau, đều nhất loạt ca ngợi
Lý Nhân Tông là vị vua giỏi của thời Lý. ông là con vua
Lý Thánh Tông và Nguyên phi Ỷ Lan, sinh ngày 25
tháng giêng năm Bính Ngọ (1066) và ngay ngày hôm sau
đã được phong làm Hoàng Thái tử.
Vua Lý Thánh Tông mất sớm, Càn Đức mới 7 tuổi đã
lên nối ngôi, lấy hiệu là Lý Nhân Tông. Mặc dù còn ít
tuổi, mọi việc quân quốc điều hành phải có sự giúp đỡ
của mẹ là Ỷ Lan, lúc này được phong là Linh Nhân
hoàng thái hậu, nhưng Lý Nhân Tông sớm tỏ ra là một
con người thông minh, nhanh chóng quán xuyến được
công việc triều đình. Không những thế ông còn được
người hiền tài phò tá: Lý Đạo Thành theo dõi việc văn,
Lý Thường Kiệt theo dõi việc võ. Vì thế đất nước Đại
Việt trở nên hùng mạnh.
Đặc biệt nhà vua rất chú ý tới việc học hành. Năm Ầt
Mão (1075) vua mở khoa thi tam trường còn gọi là Minh
kinh bác học, chọn người có tài văn học vào làm quan.
Đây là khoa thi đầu tiên ở nước ta chọn được 10 người,
thủ khoa là Lê Văn Thịnh. Sau đó vua cho lập Quốc Tử