Page 39 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

40 Tủ sách 'Việt Nam - đất nước, con ngưòí'

các châu mục ở địa phương cai quản, triều đình cũng không
chú ý lắm. Có lẽ chính vì thế mà dưới ba đời vua đầu nhà Lý
đã có 6 vụ nổi loạn khiến các vua Lý phải trực tiếp đi thân
chinh hoặc giao cho vương hầu đi đánh dẹp trong đó, có một
lần Lý Thường Kiệt đã được vua Lý sai đi dẹp loạn ở Ngũ
Huyện Giang.

Năm Nhâm Tuất (1082) vua Lý Nhân Tông đổi Thanh Hoá
thành một trấn có một đạo quân giao cho Lý Thường Kiệt coi
giữ. Lý Thường Kiệt tuy không có tước vương mà chỉ có tước
công do vua Lý Thánh Tông ban cho, nhưng ông là “thiên tử
nghĩa nam”, rồi “thiên tử nghĩa đệ” cho nên ông được tự do
hành động trong trấn ông được vua giao.

Khi vào Thanh Hoá nhận việc, ông phải lo xây dựng ngay
trấn sở (nơi trụ sở làm việc của trấn) ở khu vực Đông Bắc xã
Duy Tinh (huyện Hậu Lộc, Thanh Hoá).
Tuy ông có thể lấy thuế của cả trấn Thanh Hoá và của một
vạn hộ ở Việt Thường để xây dựng dinh thự cho sang, tương
xứng với vị trí của một vị tể tướng, nhưng vốn tính tiết kiệm,
giản dị và nhất là vốn không muốn để dân phải đóng góp
nhiều, phải tốn công, tốn của, cho nên ông chỉ cho xây dựng
“nha thự” đơn giản. Vì vậy dân rất kính phục. Bia chùa Sùng
Nghiêm Diên thánh khắc năm 1118 có ghi rõ ràng chùa đó
được xây dựng “ở phía Tây Nam thành” tức là trấn sở Thanh
Hoá. Vì chùa Sùng Nghiêm Diên thánh xây dựng ở xã Duy
Tinh, huyện Hậu Lộc, Thanh Hoá nên có thể xác định là trấn
sở Thanh Hoá thời đó ở Đông Bắc xã Duy Tinh, nhưng nay
không còn di tích gì.
Vì vốn không phải là người tham quyền cao, chức trọng
lại càng không phải là người tham quyền, cố vị nên từ địa vị
một vị Thái uý hàm Tể tướng, đứng đầu các vị đại thần trong
triều, ông trở về một địa phương chỉ làm chức Tổng trấn,