Page 47 - ABC Về Hiếp Pháp
P. 47
công việc này không có quy tắc định sẵn, rất khác
nhau, nhưng dựa trên nền tảng của nguyên tắc quyền
lập hiến xuất phát và thuộc về nhân dân. Khi đó, các
lực lượng dân chủ nắm quyền đại diện cho nhân dân,
sẽ đề xuất xây dựng hiến pháp thông qua Quốc hội lập
hiến hoặc Hội nghị quốc gia. Hiến pháp 1787 của Hoa
Kỳ được khởi xướng bởi các đại diện của 13 bang lúc
bấy giờ tại Hội nghị lập hiến Philadelphia. Khi có đã
có hiến pháp, việc đề xuất sửa đổi hiến pháp được quy
định rõ trong chính hiến pháp. Việc khởi xướng này
thường trao cho các đại biểu quốc hội (số lượng lớn
nhất định), các cơ quan lập pháp (Thượng Nghị viện
và Hạ Nghị viện), các cơ quan hành pháp (Nguyên thủ
quốc gia, Thủ tướng…) và các chính quyền tiểu bang
(trong nhà nước Liên bang).
Trong các hiến pháp Việt Nam, chỉ duy nhất Hiến
pháp 1946 quy định về quyền yêu cầu sửa đổi hiến
pháp, cụ thể như sau: Sửa đổi hiến pháp “do hai
phần ba tổng số nghị viện yêu cầu” (Điều 70). Như
vậy, chỉ khi 2/3 tổng số nghị viện yêu cầu, vấn đề
sửa đổi hiến pháp mới được đưa ra thảo luận. Quy
định này có ý nghĩa phân biệt quyền lập hiến với
quyền lập pháp, thể hiện tính trội của quyền lập hiến
so với quyền lập pháp. Đối với các dự luật thường,
Chính phủ có thể đề nghị dự luật ra trước Nghị viện
(Khoản b, Điều 52 Hiến pháp 1946). Các hiến pháp
sau này cũng đều có quy định về sáng quyền sửa đổi
hiến pháp. Thực tế, nhiều chủ thể tham gia vào việc
đề xuất sửa đổi hiến pháp: Ban thường trực Quốc
hội đề nghị sửa đổi 1946 (Hiến pháp 1959), Hội đồng
| 45