Page 120 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ
P. 120
ra do nhiệt độ chênh lệch giữa biến và đất liền trong vòng
một ngày. Loại gió này thường thổi từ đất liền ra biến vào
ban ngày và từ biển vào đất liền vào ban đêm. Chính vì
vậy, mùa hè, ở vùng ven biển nước ta chẳng hạn, ban ngày
rất oi bức nhưng khi chiều đến là có gió biến thổi vào làm
cho bầu không khí dịu đi, con người, cây cối và muông
thú cảm thấy dễ chịu hon rất nhiều.
Thuộc loại gió hoạt động theo chu kỳ còn có gió mùa,
gió núi. Gió mùa thường xuất hiện ở nước ta vào mùa
đông, có hướng Đông - Bắc cho nên thường gọi là gió mùa
Đông - Bắc. Gió núi được hình thành do chênh lệch nhiệt
độ giữa các sườn núi và thung lũng, ban ngày gió thổi từ
thung lũng vào núi, ban đêm hướng ngược lại.
VÌ SAO NHIỆT ĐỘ TRONG NGÀY CAO NHẤT VÀO
BUỔI CHIỂU, THẤP NHẤT VÀO LÚC MẶT TRỜIMỌC?
Chúng ta đều nhận thấy, vào những ngày hè ữòi nắng,
thòi điểm nóng nhất không roi vào lúc giữa trưa mà lại xảy
ra sau buổi trưa vài giò. Thoạt nghĩ thấy có vẻ vô lý. Buổi
trưa là lúc ánh nắng Mặt ữòi gần như chiếu thẳng vuông
góc xuống Mặt đất, tại sao lại không tạo ra nhiệt độ cao nhất?
Sự nóng lạnh của khí trời chủ yếu được quyết định bởi
nhiệt độ của không khí. Mà yếu tố chính ảrứi hưởng tới
nhiệt độ không khí là do cường độ bức xạ của Mặt tròi
quyết định. Tuy vậy, nhiệt của ánh sáng Mặt tròi không
phải là nguyên nhân chủ yếu làm tăng nhiệt độ không khí,
bởi vì nhiệt năng mà các thể khí trong không khí hấp thụ
tới khoảng 43% nhiệt năng của ánh sáng Mặt trời. Nhiệt
năng của bức xạ Mặt trời sau khi được mặt đất hấp thụ
mới truyền lại vào không khí thông qua các hình thức bức
119^