Page 122 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ

vì SAO CÙNG MỘT TRẬN MƯA NHƯNG có

HẠT TO, HẠT NHỎ?

Do tính chất của mây tạo ra mưa khác nhau mà hạt
mưa roi xuống sẽ có kích thước khác nhau. Quyết định độ
to nhỏ của hạt mưa chủ yếu là bởi hai yếu tố: hàm lượng
hoi nước trong không khí và mức độ vận động theo chiều
trong mây. Hàm lượng hoi nước càng cao, vận động chiều
thẳng đứng càng mạnh thì hạt mưa sẽ càng lớn.
Vào mùa hạ, gió từ biển thổi vào đâ't liền làm cho lượng
hoi nước trong không khí rất phong phú. Đồng thòi nhiệt
độ mặt đất rất cao, vận động đối lưu của không khí xảy
ra mạnh mẽ. Một khối lượng lớn hoi nước bị đưa lên cao,
gặp nhiệt độ giảm thấp bèn ngưng kết thành những hạt
nước, tạo ra những khối mây xuất hiện trên bầu tròi. Vận
động đối lưu càng mạnh mẽ, khối mây hình thành càng
dày lớn, trở thành hình trái núi. Khi phần đỉnh mây tạo
thành những mây dạng sợi có màu vàng, chứng tỏ khối
mây đã phát triển tói mức cực thịnh. Các nhà khí tượng
gọi đó là mây vũ tích. Trung tâm mây vũ tích các hạt nước
vốn đã to, lại không ngừng va đập hòa kết lẫn nhau, khiến
độ lón của hạt ngày càng tăng thêm, cho đến khi dòng khí
mạnh mẽ hưóng lên trên không còn đủ sức nâng đõ hạt
nước nữa, nó sẽ roi xuống mặt đất tạo ra mưa rơi. Vì lẽ
đó hạt mưa trong những trận mưa rào sấm chớp có kích
thước lớn nhất, đường kính thường 3 -4 mm, lớn nhất có
thể tới 6 - 7 mm. Nhỏ hơn là hạt mưa trong các trận bão,
do đặc điểm hơi nước nhiều, đối lưu mạnh, tầng mây dày
nên hạt nước tạo thành cũng rất lớn.
Nhỏ nhất là hạt mưa phùn bay lất phất, đường kính chỉ
nhỏ dưới 0,5 mm, trong cơn mưa phùn, mây rất mỏng.