Page 133 - 100 Điều Cần Biết Về Phong Tục Thờ Cúng
P. 133
vì sỢ mà mọi người muôn cầu xin Táo quân ban cho
mình những điều tôt đẹp".
Theo dân gian, ông Táo hay Thô công gồm có ba vị
(hai ông, một bà), có nơi gọi là vua Bếp. Đây là vị thần
trông coi mọi hoạt động của gia chủ, ngăn cản sự xâm
phạm của ma quỷ.
Lễ tục cúng ông Táo có từ rất lâu đời, dân ta tin
rằng có thẩn Bếp đêm ngày vô hình ngồi ở cạnh bếp,
theo dõi công việc của chủ nhà rồi đến cuối năm lên trời
báo cáo với Ngọc Hoàng thượng đế. Để cho ông đi đường
thuận lợi, chủ nhà phải biện lễ: Nấu xôi chè, đốt vàng
hương, mua cá chép cho ông cưỡi. Thường là cá chép vì
cá này đã vượt vũ môn hóa thành rồng nên có thế báo
cao được.
Nguồn gốíc của tục lệ này như sau: Xưa có người tên
là Trọng Cao, lấy vỢ là Thị Nhi, nhưng ăn ở với nhau đã
lâu mà không có con sinh ra buồn phiền, xích mích. Một
hôm Trọng Cao đánh vỢ, Thị Nhi bỏ nhà đi, sau này gặp
Phạm Lang rồi nên vỢ nên chồng.
Trọng Cao ân hận, đi tìm vỢ. Một lần Trọng Cao
vào một nhà xin ăn, lại đúng vào nhà vỢ cũ của mình.
Hai người nhận ra nhau mừng mừng, tủi tủi. Thị Nhi
sỢ Phạm Lang về bắt gặp sẽ hiểu lầm nên bảo Trọng
Cao trôn tạm vào đông rơm ngoài vườn để nàng tìm
cách lo liệu cho êm đẹp.
Trọng Cao mệt mỏi ngủ thiếp trong đông rơm.
Cùng lúc đó, Phạm Lang vê nhà nhớ việc thiếu tro bỏ
ruộng liền châm lửa đôt đông rơm. Sự việc xảy ra
nhanh chóng, Thị Nhi thấy vậy ân hận, xúc động nhảy
134