Page 322 - 1000 Nhân Vật Lịch Sử

7 5 4 . N guyễn T h iến (1495 1557)
Tiến s ĩ N h o h ọ c triể u M ac.

Ông có tên hiệu là Cảo Xuyên. Quê xã Canh Hoạch,
huyện Thanh Oai, nay thuộc xã Dân Hòa, huyện
Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Năm 37 tuổi, ông đỗ
đầu kỳ thi Hội (nên được gọi là Hội Nguyên), Đệ Nhất
giáp Tiến sĩ cập đệ Đệ Nhất danh (Trạng nguyên)
khoa Nhâm Thìn (1532) đời vua Mạc Đăng Doanh.
Ông làm quan trong triều đình nhà Mạc đen chức
Thượng thư Bộ Lại, Ngự sử đài Đô ngự sử, Đông các
Đại học sĩ, Nhập thị kinh diên, tước Thư quận công.
Sau vì bất mãn với nhà Mạc, ông cùng Thái tể Phụng
quốc công Lê Bá Ly quy thuận nhà Lê Trung hưng,
được giữ nguyên chức tước. Tác phẩm thơ của ông
còn được chép trong sách Toàn Việt thi lục.

7 5 5 . D o ãn K ế T h iện (1894 1965)
N h ò h o ạ t đ ộ n g c h ín h trị, N h à b á o , N h à n g h iê n cứu.

Ông có bút hiệu là Sở Bảo. Quê làng Phú Mỹ, huyện
Quốc Oai, nay thuộc xã Phú Mỹ, huyện Quốc Oai,
thành phố Hà Nội. ông có học chữ Hán nhưng không
theo con đường khoa cử, chuyển sang Tân học. Ông
tích cực viết bài trên các báo Trung Bắc, Tiêu thuyết
thứ bảy, Khai hóa... và nghiên cứu văn học, sử học,
đặc biệt là dành nhiều tâm sức nghiên cứu về Hà Nội.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, ông tham gia
Mặt trận Liên Việt, từng là Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc
thành phố Hà Nội. Tác phẩm tiêu biểu gồm Hà Nội củ
(1943), Cô tích và thắng cảnh Hà Nội (1959)... Tên
ông được đặt cho một đường phố ở Hà Nội.

321