Page 11 - 1000 Nhân Vật Lịch Sử
P. 11
được xác định thuộc một quận - huyện - thị xã nào đó, hoặc thuộc địa
phận thành phô Hà Nội hiện nay.
Địa giới của các đơn vị hành chính hiện nay và trưâc năm 1945
có nhiều khác biệt. Một sô' xã được sáp nhập thành một xã lón hơn,
đồng thời, một số xã lại được chia tách và góp phần tạo nên một xã
khác. Bởi vậy, một số nhân vật có quê quán cùng ở một đơn vị xã
trước năm 1945 nhưng hiện nay lại được chuyển đổi về hai đơn vị
hành chính cấp xã khác nhau, thậm chí hai huyện, quận khác nhau.
Đó là do sự chuyển đổi địa danh hành chính trong lịch sử. Ví như
trong cuộc chuyển đổi 10 xã và 3 thị trấn của huyện Gia Lâm thành
14 phường của quận Long Biên vào năm 2003, một phần của xã Bồ
Đề huyện Gia Lâm thuộc về địa giới hành chính phường Ngọc Lâm
quận Long Biên, đồng thời, một phần của xã Bồ Đề huyện Gia Lâm
lại thuộc về địa giới phường Bồ Đề quận Long Biên.
4. Thuật ngữ
- Hệ thống khoa củ Nho học xưa:
Nói chung, Hệ thông khoa cử Nho học chính thống xưa bao gồm
thi Hương, thi Hội và thi Đình. Cứ 3 năm thì tổ chức một kỳ thi
Hương, năm trưóc tổ chức thi Hương thì năm sau tổ chức thi Hội, thi
Đình. Ngoài ra, Nhà nước phong kiến còn tổ chức các kỳ thi đặc biệt
để tuyển chọn nhân tài vào một số dịp đặc biệt nằm ngoài quy định
khoa cử Nho học thông thường gọi là Ân khoa và Thịnh khoa. Ân
khoa thường áp dụng với kỳ thi Hương. Thịnh khoa thường áp dụng
với kỳ thi Hội, thi Đình.
Trong khoa thi Hương, những người thi đỗ được gọi là Hương
công (hoặc Củ nhân thời Nguyễn), người đỗ cao nhất được gọi là Giải
nguyên, người đỗ thứ hai được gọi là Á nguyên.
10