Page 195 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 195
thuộc tỉnh Hà Giang), đánh chặn không cho đạo viện binh của Mộc
Thạnh tiến sâu vào nước ta. Khi đạo quân Liễu Thăng đã bị thất
bại nặng nể và bị giam chân ở Xương Giang, Lê Lợi liền sai một sô'
tù binh đến tận trại quân của Mộc Thạnh báo tin. Nhận được thư
của Lê Lợi và cả bằng sắc, â'n tín của Liễu Thăng, Mộc Thạnh vô
cùng khiếp sợ, đang đêm vội vàng thu quân tháo chạy về nước.
Không bỏ lỡ thòi cơ này, Nguyễn Chích cùng các tướng lập tức tung
quân đánh đuổi. Quân ta thắng lớn ở Lãnh Câu và Đan Xá, diệt
trên một vạn tên, bắt sông hàng nghìn tên, thu nhiểu chiến lợi
phẩm, Cả một đạo quân tiếp viện 5 vạn người và một vạn ngựa
mới đến vùng biên giới đã vỡ.
Kế sách chuyển hưáng chiến lược vào Nghệ An do Nguyễn
Chích để xuất và được Bộ chỉ huy Lam Sơn chấp thuận đã tạo cơ sỏ
cho hàng loạt chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơn. Chính có
những đóng góp đó nên sau khi sự nghiệp kháng chiến thành công,
triều đình luận công phong thưởng, Nguyễn Chích được phong tưốc
Đình thượng hầu, được mang họ vua. Dưới thời vua Lê Thái Tổ,
Nguyễn Chích được tham dự việc triều chính, nhưng ít lâu sau ông
bị bãi chức. Khi Lê Thái Tông lên nôi ngôi, ông được khôi phục làm
Đồng Tổng quản châu Hóa, trân thủ Thát Ải. Giặc biên giới hai lần
đem quân cướp phá, vây thành, ông dùng chiến thuật lấy ít địch
nhiều, cuốỉ cùng đểu phá được, về sau, ông còn lập được chiến công
lớn trong lần đem quân đi đánh dẹp nạn cướp phá ở biên giới phía
nam, được triều đình thăng đến chức Nhập nội đô đốc, tước Đình
hậu, được tham dự triều chính. Khi ông mất đã được triều đình
phong tặng chức Nhập nội Tư không Bình chương sự, Hiến Quốc
công, ban thụy hiệu là Trinh Vũ.
Nguyễn Chích được lịch sử ghi nhận là một danh tướng tài
năng, một nhà chiến lược quân sự tài giỏi. Nhà bác học Lê Quý
Đôn nhìn nhận, đánh giá về công lao của Nguyễn Chích như sau:
“Bầy tôi có công khai quốc, kể về bậc tài trí cần lao không phải là
hiếm nhưng sỏ dĩ [vua Cao Hoàng] đã bình định được cả nước là do
197