Page 284 - Các Tổng Tư Lệnh Chiến Trường Nhật Pháp Trong Cuộc Chiến Tranh Xâm Lược Việt Nam

Chương 6: RAOƯL SALAN 291

chống trả. Địch thú nhận hầu hết bọn sĩ quan của Đại đội 5

chết và bị thương, chỉ còn mấy tên lê dương sống sót cố thủ
trong công sự bắn ra.
“Ống thưc quản ướt” vận chuyển theo đường sông Đà bị
cắt đứt. Nguồn tiếp tế tăng viện dồn vào “ống thưc quản khô”
là đường số 6 không an toàn. Tiếp tục chiếm giữ Hòa Bình thì

đói khát, tổn thất ngày càng nhiều. Rút lui là một cuộc phiêu
lưu. Nhưng trước sự áp đảo của ba đại đoàn chủ lực 304, 308,
312 tại mặt trận Hòa Bình và hai đại đoàn 320, 316 ở vùng sau
lưng từ tả ngạn, hữu ngạn đến trung du, từ nam phần Bắc

Ninh xuông Quảng Yên, sáng 23-2 Salan ra lệnh rút quân.
Trên đường rút theo kiểu cuốn chiếu, địch bắn đến 3 vạn phát
đại bác mà ba ngày sau về đến Xuân Mai còn run vì vừa thoát
khỏi tình trạng bị bắt sống cả lũ như Charton - Le Page ở biên
giới. Lại một lần Salan mất 6.000 quân, 9 máy bay, 18 tàu
xuồng, 12 xe tăng, 24 pháo.

Đánh giá thất bại lần này, các nhà sử học Pháp Jean
Lacouture và Philippe Devillers cho rằng: “ T ừ đây n ư ớ c Pháp
hoàn toàn m ất qu y ền ch ủ đôn g, b u ô c p h ả i quay v ề p h ò n g

n g ừ '. Người Pháp còn nói: "D e Lattre ch ết đ ú n g lú c đ ể k h ô n g
p h ả i trông thấy s ư p h á sẩn và thất ba i hoàn toàri'.