Page 139 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

N guyên Thanh Tuấn

- Vai trò nền tảng tinh thần - văn hóa của con người
và xã hội. Văn hóa có vị trí độc lập tương đối so vói kinh tế.
Trong khi khẳng định phương thức sản xuất vật chất

quyết định phương thức sản xuất tinh thần, C.Mác cũng
chỉ ra rằng, trong lịch sử có những thòi kỳ kinh tê phát
triển còn thấp kém nhưng đã có những lĩnh vực văn hóa

phát triển cao, thí dụ thòi Hy Lạp cổ đại. Điều đó có nghĩa
rằng cơ sỏ kinh tê không tác động trực tiếp và tức khắc tối
văn hóa: không phải cứ kinh tế cao thì văn hóa cao, và
ngược lại.

Chính quan niệm trên đã dẫn đến chỗ nhận thức
được vai trò độc lập tương đối của các giá trị tinh thần -

văn hóa so với cơ sở kinh tế như vốn, kỹ thuật và công
nghệ, tài nguyên... Nền tảng tinh thần - văn hóa có ý
nghĩa rất quan trọng đối vối quá trình hình thành tiềm lực
và các năng lực tinh thần, của con người và xã hội.

- Vai trò nguồn lực và mục tiêu của sự phát triển con
người và xã hội. Nguồn lực phát triển gồm nguồn lực vật

chất và tinh thần. Chính vị trí độc lập tương đốì của nền
tảng tinh thần xã hội đóng vai trò điều chỉnh các mục tiêu
phát triển con người. Ngày nay, chỉ sô" phát triển con
người, HDI (Human Development Idex), đã được Liên hợp
quốc xác định là tiêu chí chính thức đánh giá tổng hỢp sự

phát triển của xã hội.