Page 249 - Trang Phục Việt Nam
P. 249
Lời kết
Thông qua cái nhìn lịch đại kết hợp với đồng đại, ta thấy trang phục
người Việt, từ đơn sơ, giản dị, đẹp như tâm hồn người Việt cổ đến sự
phát triển, thích nghi, hài hòa với môi trường khắc nghiệt của khí hậu và
thiên nhiên nhiệt đới, khỏe khoắn qua bao cuộc chiến tranh chống giặc
ngoại xâm.
Trang phục là một nhu cầu vật chất quan trọng trong đời sống của nhân
dân. Với tính chất thực dụng, nó là một sản phẩm; dưới góc độ thẩm mỹ,
nó là một tác phẩm mang tính nghệ thuật. Chức năng cơ bản trước nhất
của trang phục là bảo vệ con người. Về mặt này, trang phục dân tộc Việt
đã đạt được hiệu quả cao.
Bước đầu trình bày về chức năng của trang phục người Việt, trong lao
động, hội hè, chiến đấu và các mặt khác, chúng tôi muốn nói thêm: đối với
người Việt, trang phục còn có chức năng phòng bệnh, trị bệnh. Với khí hậu
ẩm thấp của vùng nhiệt đới gió mùa, bệnh phong thấp phổ biến, người ta
chọn gỗ đặc biệt để làm guốc cho người già, vật liệu đặc biệt để làm mũ
cho trẻ em. Thắt lưng và trang sức, một vài thứ, cũng có tác dụng đó. Bên
cạnh xu hướng này, một xu hướng thường thấy ở người Việt là sử dụng
một vật kiêm nhiều chức năng. Chiếc nón lá đã được nhiều người đề cập
đến. Chiếc khăn trùm đầu, còn để quàng cổ, vắt vai, làm khăn lau, gặp lúc
bất ngờ cũng có khi là vũ khí phòng hộ. Sự ra đời của đôi dép lốp cao su
thời kháng chiến chống Pháp chẳng phải là sự kiện ngẫu nhiên, mọi sáng
tạo đều dựa trên cái gốc vững chắc của bản lĩnh dân tộc. Vấn đề đa chức
năng của trang phục người Việt, trong nhiều trường hợp chưa hẳn đã vì
nghèo. Đi bộ vượt Trường Sơn, dù người giàu, với đôi dép lốp, vẫn là
phương thức tối ưu nhất.
Một thời gian, màu đen của chiếc quần phụ nữ được nhiều người đề cập
đến như một chức năng vệ sinh. Nếu chỉ xét trên một số bình diện nhất định
như hoàn cảnh kinh tế và lao động, vấn đề không dễ dàng giải quyết ngay
được. Có thể đến một ngày nào đó, vấn đề quần lụa đen của người phụ
nữ sẽ được giải quyết, như việc chuyển từ mặc váy sang mặc quần của
họ?