Page 68 - Trang Phục Truyền Thống Của Các Dân Tộc Việt Nam
P. 68
giống cây leo, lá có nhiều lông, màu xanh lục. Hai loại vỏ
cây này được đem cắt khúc, nấu khoảng nửa ngày sẽ ra
nước màu đỏ đậm, sau đó người ta cho sợi vào ngâm
khoảng 3 đêm rồi phơi khô, sợi sẽ có màu đỏ thẫm. Màu
vàng được lấy từ củ nghệ rừng giã thật nát bỏ vào nước
cùng với sợi, sau đó đem nấu khoảng 3 giờ, vớt ra phơi khô
là được.
Có được màu sợi ưng ý nhưng chưa đủ. Tấm vải thổ
cẩm đẹp hay không phần nhiều phụ thuộc vào công sức
của người dệt vải. Người dệt ngồi dưới mặt đất, duỗi thẳng
hai chân để trải khung dệt [bơnơ bơsa) ra. Khung dệt gồm
những thanh gỗ đặt nằm ngang trên chân người dệt để
mắc sợi. Tay người dệt cầm một cái suốt nhỏ luồn sợi chỉ
ngang qua giống như động tác dệt chiếu theo lối thủ công
của người Việt. Dụng cụ dệt thô sơ, tốc độ chậm nhưng sản
phẩm dệt rất đẹp và được nhiều dân tộc ưa thích.
Toàn bộ các sản phẩm dệt được xử lý một cách tinh tế,
hài hoà như một tác phẩm nghệ thuật, trong đó màu sắc và
đường nét hoa văn hoà quyện trông rất đẹp mắt.
Với các sản phẩm như váy, áo, tấm đắp, khố... hai màu
đen trắng được người Mạ sử dụng nhiều nhất, hầu như để
làm màu nền cho các hoa văn trang trí.
Nếu tấm vải có nền màu trắng, các màu trang trí
thường là màu sáng như vàng, đỏ, đôi khi chen vào đó ít
màu đen và đà (màu xanh], làm cho họa tiết khoẻ khoắn,
thể hiện những đường nét hoa văn, những khối hình vững
chắc. Các đường viền màu chạy theo chiều dài tấm vải
thường xen kẽ các màu đỏ, vàng-trắng, đỏ-đen, hay đỏ-
đen-trắng, còn các họa tiết hoa văn hình khối được tạo nên
68