Page 167 - Thử Sức Trước Kỳ Thi

D ạng 4. Bài tập về phản ứng cháy của axit cacboxylic
Ví dụ 1. Một hỗn hợp gồm hai axit hữu cơ no (mỗi axit không chứa quá hai nhóm
-COOH) có khối lượng 16 gam tương ứng với 0,175 mol. Đốt cháy hoàn toàn
hỗn hợp A rồi cho sản phẩm qua nước vôi trong dư, thu được 47,5 gam kết
tủa. Mặt khác nếu cho hỗn hợp A tác dụng vừa đủ với dung dịch Na2CƠ3 thu
được 22,6 gam muối. Viết công thức cấu tạo thu gọn và tính số gam mỗi axit
trong hỗn hợp A.
(Trích đề thi tuyển sinh Đại học Bách khoa Hà Nội năm 1999)
Hướng dẫn giải
Đặt công thức của hai axit là R(COOH)j

Phản ứng với NaaCOa : R(COOH)j - RíCOONa)^

0,175 -> 0,175
Am = 22x.0,175 = 22,6 - 16 -> X = 1,71
Vì số nhóm chức -COOH < 2 - > l < X i < x = 1,71 < X2 < 2
^ X i = 1 (CnH2n,iCOOH) và X2 - 2 (C,„H2„(COOH)2)
Gọi a và b là số mol của CnH2„+iCOOH và Cn,H2m(COOH)2.

T a c 6 h ị : h ' > = »-” ^ [a = 0,05
[a+ 2b = 0,175.1,71 Ịb = 0,125

CnH2„.iCOOH (n + DCO2
0,05 ^ (n + 1).0,05
C„,H2jC O O H )2 (m + 2 )C0 2
0,125 ^ (m + 2).0,125

^co2 “ ^CaC0 3 ~ 0,475 —> (n + 1).0,05 + (m + 2).0,125 = 0,475
^ 2n + 5m = 7 - > n = m = l
CTPT thu gọn của hai axit là CH3COOH và CIỈ2(COOH)2.
™ciỉ3COOH = 60.0,05 = 3gam; nicH2(COOH)2 “ 104.0,125 = 13 gam.

Ví dụ 2. Hỗn hợp X gồm axit Y đơn chức và axit z hai chức (Y, z có cùng số
nguyên tử cacbon). Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho phần 1 tác dụng
hết với Na, sinh ra 4,48 lít khí H2 (đktc). Đốt cháy hoàn toàn phần 2, sinh ra
26,4 gam CO2. Viết công thức cấu tạo thu gọn và tính phần tràm về khôi
lượng của z trong hỗn hợp X.
Hướng dẫn giải

= 6 , 2 mol -> n = —£2 2. <
^ nx 0 , 2

168