Page 81 - Sa Mạc Kì Diệu

kiềm tăng lên. Do đó, sinh vật thiếu điểu kiện sinh sống, cầy cối hoa cỏ khô cằn,
động vật lớn nhỏ con thì chết, con thì bỏ đi nơi khác. Năm 1956, đoàn khảo sát

tổng hợp của viện khoa học Trung Quốc đã từng đến bên hồ Lop Nor, chỉ nhìn
thấy nước hồ cuốn cuộn, vào hồ thì phải ngồi thuyền cao su. Năm 1959, nhà khoa
học Bành Gia Mộc đã từng đến khu vực phía bắc của Lop Nor, lấy mẫu đất. Năm
1964, Bành Gia Mộc đến vùng hạ lưu sông Khổng Tước bên hổ Lop Nor, lúc đó
Lop Nor đã bắt đầu khô cạn.

HỒ “biết bơi”

Ngay từ năm 1876, nhà địa lí học Nga, Prô-cô-va-rô-sờ-kin, đã từng đi dọc
sông Tarim đến Lop Nor. Vị trí của hồ mà ông ấy phát hiện so sánh với ghi chép
trước kia, di chuyển về phía nam môt vĩ độ, ông ấy cho rằng đây là lỗi vẽ bản đồ
trước kia. Một nhà địa lí người Đức khác là Richthoíen qua khảo sát cho rằng: Ghi

chép trước kia không sai. Do Lop Nor là hổ biết bơi, trong một thời gian dài, tự
thân nó đã thay đổi vị trí. về sau, học trò của Richthoíen là Svvinhedi, người Thụy
Điển lại mạo hiểm đi vào khu Lop Nor. Anh ấy phát hiện ra rằng dòng chảy của
hố Tarim đã thay đổi, nên khiến cho vị trí của hồ mà dòng chảy chảy vào cũng
thay đổi, chứng minh quan điểm của thầy anh ấy là chính xác.

Thực ra, trong sách cổ của Trung Quốc từ lâu đã có ghi chép: Lop Nor đã
từng chuyển dịch 3 độ, từ hơn 2.000 năm trước, vị trí của nó đại khái giống với
hiện nay, vừa đúng tọa lạc ở phía Đông của thành cổ Lola hổi đó. Cho đến cách
đây 123 năm, tức là năm 1876 mới dịch chuyển đến nơi khoảng 100 km về phía
Nam của thành cổ Lola. Rồi lại đến cách đây khoảng 80 năm, tức là năm 1920, nó

lại dịch về địa chỉ hiện nay. Có người vì thế đã dẫn chứng, Lop Nor thường xuyên
di chuyển ở giữa khoảng 39“ - 40“ và 40° - 41“ vĩ độ Bắc, nguyên nhân chủ yếu là
do hồ Tarim đổi dòng.

Địa hình của khu vực Lop Nor thay đổi phức tạp, khí hậu cũng khô hạn và
nóng nực khác thường. Núi cát nhấp nhô trùng điệp, đồi cát dọc ngang dầy đặc, là
địa mạo phong hóa “Jadin” điển hình. Hàng năm ít nhất có 5 tháng là thời tiết gió.
Mỗi khi gió to nổi lên, cát vàng mù mịt bay đầy trời, càng thể hiện rõ hơn trời đất
mù mịt, không thấy ánh sáng Mặt Trời, Mặt Trăng trong sa mạc hoang vắng.

81
6A- SA MẠC KỲ DIỆU