Page 299 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

BA BỂ #257

Cơn Địa Chdn 10.000 năm trơơc

Người Tày kể rằng chỗ hồ
Ba Bể xưa kia chỉ là một
dòng sông nhỏ. Con trâu
của thẩn sông chạy lạc
lên bờ, bị dân làng bắt
làm thịt. Thần hiện lên
làm một người ăn mày,
đến xin miếng thịt thì bị
dân làng xua đuổi. Chỉ có
một bà già góa thường
tinh cho cơm ăn. Đến
đém thần dáng nưđc
ngập cả làng, thành hồ
Ba Bể. Chỉ có chỗ nhà bà
góa thần chừa lại, thành
Sông Năng chảy dưới vòm động Puông
hòn đảo, nay vẫn có tên
là Gò Bà Góa.
Các nhà khoa học cũng đồng ý rằng khoảng 10.000 năm trước,
chỗ hổ Ba Bể chỉ là một dòng sông nhỏ. Bèn bờ sông đã có những
cư dân thời kỳ đồ đá sinh sống. Con sông này đổ nước vào sông
Năng, lúc này là một dòng sông chảy ngẩm trong núi đá vôi, thành
một hang động kéo dài cả chục cây số, từ động Puông đến thác Đẩu
Đẳng bây giờ.
Có lẽ một cơn địa chấn dữ dội đã làm sụp đổ hang động này, chỉ
còn một đoạn nhỏ là động Puông còn đứng vững (ngay trong động
Puông cũng có những đống đá từ nóc động rơi xuống). Khối đất đá
khổng lổ sụp xuống dã ngăn dòng chảy, làm dâng nước thành hổ Ba
Bể. Bởi vậy mà dòng sông Năng đoạn này chảy giữa hai vách đá
dựng đứng. Tại thác Đầu Đẳng, hình ảnh của sụ sụp đổ hiện lên rõ
ràng nhất với những khối đá lớn nằm ngổn ngang chắn ngang dòng
nước.