Page 63 - Những Nền Văn Hoá Cổ Đại Trên Lẫnh Thổ Việt Nam

64 Tủ sách ’Việl Nam ■ dắt nước, con người"

vể Kon Tum, về Tây Nguyên - nơi từ hơn 60 ngàn năm trước,
tổ tiên chúng ta đã khai phá, sáng tạo một cơ tầng văn hóa đặc
sắc, biến nơi cư trú của mình thành một vùng đất đầy năng
động, có mối giao lưu rộng mờ với các nhóm cư dân ở Việt
Nam và Đông Nam Á.

Từ vùng bán ngập nước của lòng hồ thủy điện laly, chúng
tôi tìm về cội nguồn dòng sông mẹ của Lung Leng, là sông Đăk
Bla và sông Krông Pôkô, ở đâu cũng lưu giữ dấu vết khai phá
đồi rừng trên vùng địa hình kiểu núi khối tảng trên nền
nguyên sinh, một bình nguyên có những dải đồi lượn sóng xen
kẽ núi và thung lũng. 100 hố khai quật ở sông Lung Leng đã
mờ ra nhiều tầng văn hóa chứa vết tích cư tích cư trú, vết tích
bếp, lò nung, 120 mộ táng và 20 lò luyện kim loại của cư dân
cổ. Đặc trưng cho giai đoạn hậu kỳ đá mới, sơ kỳ kim khí. Với
nhiều công cụ cuội, ghè đẽo chứa dấu ấn văn hóa thời đại đá
cũ. Lung Leng được gọi là dl chỉ khảo cổ học đặc biệt quan
trọng bởi phát hiện 22.000 tiêu bản đồ đá. Trong đó có công cụ
ghè đẽo, công cụ mài lưỡi, công cụ mài toàn thân (cuốc, bôn
hình răng trâu, rìu đá, dao đá...) công cụ để chế tác đá như bàn
mài, hòn ghè...

PGS.TS Nguyễn Khắc Sử khẳng định: “Lung Leng không
chỉ là nơi cư trú, nơi chế tác gia công đá, chế tạo đồ gốm, nơi
luyện kim mà còn là một khu mộ táng lớn, có tầng văn hóa
dày, có số lượng di vật phong phú, phản ánh các giai đoạn
phát triển cơ bản của lịch sử: Từ thời đại đá cũ đến thời đại đá
mới, qua thời đại kim khí, thậm chí cả vết tích khảo cổ học
thời kỳ quân chủ”...
Nếu di chỉ khảo cổ học Lung Leng là tiêu biểu cho hệ
thống văn hóa tiền sử lun vực sông Pô Kô, thì các di chi tương