Page 107 - Một Số Phong Tục Tập Quán

Có thể minh chứng cho sự giải thích trên bằng chi
tiết: Đêm đến, cô gái vào bóng mát được ra ngoài
chốc lát để hít thở khí tròi và làm các vệ sinh cá
nhân. Ban đêm, Mặt Trăng, theo thuyết âm dương,
cũng là tính âm không có gì hại cho cô ta.
Hết hạn Chôl mô-lúp (6 hoặc 3 tháng) gia đình
cô gái lo sửa một lễ trình báo gia tiên và thần linh.
Lễ này có tên là Chênh mô-lúp (rời bóng mát). Lễ
vật có nhiều thứ, tuỳ khả năng biện lễ của từng gia
đình. Tuy nhiên, một thứ nhất thiết phải có là một
buồng chuối quả nhỏ (người Khmer gọi là chuối
Năm Va) lấy từ vườn nhà. Buồng chuối này có lai
lịch khá đặc biệt. Nó là vật chứng ướm thời gian.
Ngày đầu đưa cô gái vào bóng mát, một người có
uy tín trong gia đình đánh một cây chuôi trồng vào
vườn nhà. Nếu thòi gian vào bóng mát ấn định là 6
tháng thì trồng cây chuôi còn non. Còn định vào
bóng mát 3 tháng thì trồng cây chuôi đã lớn. Trở
lại lễ Chênh mô-lúp {Chênh', ra), hành lễ xong,
buồng chuôi được pha ra từng nải. Mỗi gia đình
thân thuộc được biếu một nải. Nải chuôi được biếu
như là một thứ "thông điệp" báo rằng, người con

gái ấy đã hoàn thiện quá trình rèn luyện, đủ
phẩm hạnh bước vào thòi kỳ làm vỢ, làm mẹ. Với
cô gái được ròi khỏi buồng tôl trở lại cuộc sông
bình thường như mọi người. Gác sang một bên ý
nghĩa tập tục, theo chúng tôi chi tiết trồng chuối
chắc bắt nguồn từ cách tính thời gian của người
Khmer cổ.

106