Page 14 - Mênh Mông Biển Việt Tập 1
P. 14
Còn Nguyễn Du thì suy ngẫm về cuộc đòi: "Trải qua một
cuộc bể dâu / Những điều trông thấy mà đau đớn lòng" (Truyện
Kiều).
Song các biến đổi trong mối tương quan Đất - Biển
đâu chỉ từ tốn kiểu "bãi bể, nương dâu" mà mãnh liệt hơn
nhiều. Vì đó mói chỉ là những vận động cơ học (bồi và lở),
chưa phải là những vận động kiến tạo học.
Vận động kiến tạo thật dữ dội. Do các quá hình địa
chất, các mảng lục địa xô đẩy vào nhau làm trồi lên núi
cao, tách giãn khỏi nhau tạo nên biển cả. Các nhà khoa
học khẳng định rằng, trong suốt 4,5 tỉ năm tồn tại của Trái
đất, hầu hết mọi noi trên thế giói đều có một giai đoạn nào
đó ngập chìm dưói các lóp sóng biển dạt dào. ở độ cao
2.300 m trên dãy Himalaya, ngưòi ta đã tìm thấy những
trầm tích đá vôi do vỏ ốc, xương và mai của các động vật
biển tạo nên. Tương tự như vậy, khi lặn xuống đáy biển,
người ta tìm thấy hóa thạch của các động vật chỉ sống ữên
cạn, hài cốt các gia súc lớn, rửiững thân cây cổ thụ, những
khối than bùn chỉ có thể hình thành trong các đầm lầy
nước ngọt, thậm chí cả các vật dụng thô sơ do bàn tay con
ngưòi tạo ra, chiíng tỏ khi trước đây từng là noi sũìh sống
của ngưòi tiền sử.
Một "dẫn chiíng sống" khác là nhiều động vật gốc
gác sống dưói nước, nay đã thích nghi vói cuộc sống trên
cạn và ngược lại, một số loài thú trên cạn sống sót khi bị
biển nhấn chìm, đã tự biến đổi cấu tạo cơ thể để chấp nhận
quê hương mói là đại dương (hải cẩu, hải tượng...).