Page 91 - Làng Khoa Bảng
P. 91
Lê Nại (1479 - ?)
Lê Nại (còn gọi là Lê Đỉnh) quê làng Mộ Trạch,
Tân Hồng, Bình Giang, H ải Dương, ô n g đỗ Trạng
nguyên khoa Ât Sửu, niên hiệu Đoan Khánh thứ nhât
(1505), đời Lê Uy Mục. Cùng khoa với ông có Bùi
Nguyên đỗ Bảng nhãn, Trần Phỉ đỗ Thám hoa.
Làng Mộ Trạch quê hương của Lê N ại là Làng
Tiến sĩ độc nhâ't vô nhị của nước ta, với 36 tiến sĩ đại
khoa, kể từ thời nhà Trần đến thế kỷ XVIII. Làng Mộ
Trạch từng được vua Tự Đức khen "Mộ Trạch nhất
gia bán thiên hạ" (có nghĩa là: một làng Mộ Trạch tài
bằng nửa cả nước).
N hiều danh sĩ làng Mộ Trạch đã để lại những
sách, tác phẩm văn học có giá trị cho đời sau: Lê Cánh
Tuân có Vạn ngân thưvầ 12 bài trong Toàn Việt thi lục,
Lê Thiếu Đình có Tiệt trại thi tập, Vũ Hữu có Đại thành
toàn pháp, Vũ Q uỳnh có Đại Việt thông giám và Lĩnh
Nam chích quái, Vũ Cán có Tùng niên thỉ tập và Tứ lục
bi lăm, Vũ Phương Đề có Công dư tiếp ký 43 tập, Vũ
Huy Tấn có Văn tế quân Thanh và Lê Nại có Việt sử
thông giám.
Thuở nhỏ, nhà nghèo nên Lê Nại vừa học vừa phải
dạy thêm trẻ em trong làng để lấy tiền ăn học. ô n g
học giỏi, đỗ Trạng nguyên đời Lê Uy Mục (1505), làm
quan đến chức Tả thị lang Bộ Hộ, tước Đạo Trạch bá.
Ông là một rửià sử học với tác phẩm Việt sử thông giám.
Về Trạng nguyên Lê Nại có nhiều giai thoại song
giai thoại về tài ăn của ông được lưu truyền rộng rãi
g ũ