Page 32 - Làng Khoa Bảng

Hoàng Tăng Bí (1883 - 1939)

Phó bảng Hoàng Tăng Bí quê ở Đông Ngạc, phủ
Hoài Đức, nay là phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ
Liêm, Hà Nội. Thân phụ ông là Hoàng Hy Thuần, đời
thứ 4 của gia tộc họ Hoàng Đông Ngạc, tửih từ cụ tổ
Hoàng Nguyễn Thự.

Ông đỗ Cử nhân với vị trí Á nguyên (đứng thứ
nhì) tại Trường thi Nam Hà năm 1906. Sau đó, ông
cùng với Phan Chu Trinh, Lương Văn Can, Nguyễn
Quyền, Dương Bá Trạc, Nguyễn Văn Vĩnh, Nguyễn
H ữu Tiến... sáng lập Trường Đông Kmh Nghĩa Thục
và tổ chức hoạt động phong trào Duy Tân ở Hà Nội
đầu thế kỷ 20.

Giảng dạy khắp các vùng Chèm, Vẽ, Hà Đông,
ông Hoàng Tăng Bí còn đi diễn thuyết, cổ động duy
tân, học vâ'n đi đôi với thực nghiệp, kmh doanh, mở
m ang công thương, làm cho dân giàu nước mạnh.
N hững diễn giả Phan Chu Trinh, N guyễn Quyền,
H oàng Tăng Bí, Dương Bá Trạc được công chúng
hâm mộ và nổi tiếng về tài diễn thuyết đi vào lòng
người. Vì vậy thơ khuyết danh m ới có cầu: "Buổi
diễn thuyết người đông như hội/K ỳ bình văn khách
đến như mưa".

Làm gương cho dân chúng và cũng là để gây quỹ
hoạt động cho nhà trường, các sĩ phu đã hùn vô'n làm
ăn. ỏ n g H oàng Tăng Bí mở Công ty Đông Thành
Xương ở tư gia của ông ngoại - cụ Nguyễn Trọng
Hiệp, Kinh lược sứ triều Nguyễn và là thầy dạy vua

31