Page 52 - Kỹ Thuật Chọn Tạo Và Trồng Cây Cam Quýt
P. 52
Chanh yên, phật thủ (Citrus medica L.)
Chanh yên, phật thủ được trồng và mọc hoang dại
nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang,
Tuyên Quang, Bắc Thái, Lạng Son...
Chanh yên và phật thủ thường ở dạng cây bụi, phân
cành thấp, bò lan rộng, có nhiều gai, lá hình ô van,
thuôn dài, dày, thô, có nhiều túi dầu tinh trên mặt lá
và trên mặt vỏ quả. Quả chanh yên rất chua, hình dáng
gần giống chanh Eureka, nhiều nước. Vùng ven Địa
Trung Hải trồng chanh yên để cất tinh dầu. Phật thủ
khác chanh yên ở chỗ lá và cành to hon, mọc khoẻ hon,
gai nhiều hon và búp tím giông chanh Eureka.
Quả phật thủ (C. media var. Sarcodactilis) khi chín
màu vàng, vỏ rất thô do túi dầu tinh to. Đỉnh quả hình
các ngón tay do các múi phát triển thành. Ruột quả
không có “con tép” và nước quả, chỉ chứa toàn chất
trắng Albedor, đường bột và protein, không có hạt. Tỷ
lệ đậu quả của phật thủ rất thấp. Trung Quốc và Việt
Nam thường trồng để làm cây cảnh. Bày quả phật thủ
trên mâm ngũ quả làm cho không khí tết trong nhà
thêm đầm ấm. Nhật Bản cũng là nước thích choi phật
thủ dưới dạng cây mini.
Các giống Bưởi (Citrus grandis Osbeck)
Bưởi (Satdok) là một trong những loài phổ biến nhất
ở nước ta rất đa dạng và phong phú. Theo ước tính của
chúng tôi, loài này phải có tới vài chục giống được trồng
trọt và mọc bán hoang dại ở khắp các tỉnh trung du và
51