Page 112 - Kỳ Quan Thế Giới Thức Vật

Từ nhỏ, chắc bạn đã được nghe bà hay mẹ kể chuyện về loài ong
mật. Ong mật rất cần mẫn và chăm chỉ, hàng ngày chúng bay đến hút
mật ở các bông hoa để tạo mật ong nuôi dưỡng ong chúa và các con ong
mật còn nhỏ. Và chắc chắn bạn cũng đã biết rằng, trong lúc hút mật của
hoa, những sợi lông rất nhỏ ở chân chúng đã dính đầy phấn hoa, bay đi
bay lại trên những rủiành hoa và vô tình chúng đã là những "nhân vật"
truyền phấn cho hoa bỏi những phấn hoa bám vào lông ở chân của
chúng trong quá trình đó sẽ bị roi rụng và roi vào vòi nhụy. Ngoài loài
ong mật ra, thì những loài côn trùng khác như bướm, ruồi... cũng chừih
là những "công nhân" giúp thực vật truyền phấn, hơn thế nữa, đại đa số
những loài thực vật có hoa đều dựa vào côn trùng để truyền phấn.
Nhưng có một số loài hoa không cần đến sự giúp đỡ của côn
trùng khi thực hiện quá trình truyền phấn, vậy chúng dựa vào đâu để
truyền phấn?
Bạn đã nhìn thấy hoa cây đậu chưa? Các cánh hoa của nó không nở
hết hoàn toàn, hai trong số những cárửi hoa của chúng không nở mà bao
bọc lấy nhụy đực và nhụy cái của bông hoa, phấn hoa của nhụy đực chỉ
có thể roi rụng vào vòi nhụy của nhụy cái của bông hoa đó và hoàn
thành quá trmh thụ tinh, loại truyền phấn này gọi là loại hoa tự truyền
phấn. Do đó, cây đậu không cần đến những tác nhân khách quan bên
ngoài tác động, hỗ trợ nó trong quá trình truyền phấn. Các loại lúa mạch
hay cây cà chua cũng có cách thụ phấn như vậy. Chúng có những cánh
hoa cũng nở hoàn toàn nhưng trước khi nở hết thì quá trình thụ phấn
cũng đã thực hiện xong.
Ngoài ra các loài cây như ngô, cây dương, cây bulô cũng không dựa
vào côn trùng để truyền phấn. Chắc chắn bạn đã từng nhìn thấy cây ngô
nở hoa. Vòi nhụy của ngô trụ ở đầu phía trên của nhụy hoa, nằm giữa
thân cây, phấn hoa của nó được hình thành và phát triển trong nhụy hoa,
nằm ở phần ngọn cây. Khi phấn hoa chín, chúng sẽ tự động phát tán và
roi rụng vào phía trên vòi nhụy của cây ngô hoặc nhờ gió phát tán đến
những vòi nhụy của những cây ngô khác hoàn thàrủì quá trình thụ phấn.
Kiểu thụ phấn này gọi là thụ phấn nhờ gió, những loài hoa thụ phấn nhờ
gió được gọi là loài hoa phong môi. Môi có nghĩa là cầu nối trung gian,
phong môi hoa có nghĩa là chúng nhờ gió làm cầu nối trung gian để hoàn
thành quá trình thụ phấn của mình.

- 112