Page 242 - Huế Trong Tôi
P. 242
để trau dồi. Đó là chưa nói rằng Trường Quốc Tử Giám
tuy làm nhiệm vụ đào tạo đội ngũ công chức cho Nam
triều, nhưng trong bối cảnh sôi động của phong trào yêu
nước hai thập kỷ đầu thế kỷ XX, dù muôri hay không
cũng có chịu ảnh hưởng tốt đẹp của cách mạng bên ngoài.
Hơn thế nữa, tìm hiểu lịch sử Trường Quốc Tử Giám,
chúng ta thây có những người đứng đầu như Tế tửu
Khiếu Năng 'lĩnh - người đã có công lớn trong việc xóa bỏ
án "chung thân bâ't đắc ứng thí" (suốt đời không được đi
thi) cho nhà yêu nước Phan Bội Châu, đều có cảm tình với
duy tân đất nước, với canh tân. Anh Quang Đạm lại có
vốn văn hóa Pháp khá dồi dào. Cho nên ở Quang Đạm có
sự kết hợp chặt chẽ và đẹp đẽ giữa hai nền văn hóa Trung
Hoa và Pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho anh khi chuyển
sang hoạt động báo chí dễ thành công. Đó là chưa nói tới
khả năng của anh vê' tiếng Anh, tiếng Nga, anh từng là
dịch giả của nhiều cuốn sách, tài liệu, văn kiện quan trọng
từ các thứ chữ Hán, Pháp đã đành, mà cả tiếng Anh, Nga
ra tiếng Việt, phần lớn những ngoại ngữ đó đều do arửi tự
học. Và khi vê' đêh Hà Nội anh còn học thêm tiêng Đức,
tiếng Ba Lan.
Cuối cùng tôi muốn viết ít dòng vê' tên cuôri sách. Tôi
biết rõ trong khi chuâh bị bản thảo, đã có nhiều ý kiến
trao đổi về tên sách. Nhưng cuối cùng tâ't cả đều nhâ't trí
chọn Đừng bao giờ bỏ cái nghề đáng yêu, đáng quý này để đặt
tên cho cuốn sách. Đây là lời góp ý chân t'uứi của nhà báo
cộng sản lão thành người Pháp Gaston Montmousseau
trong lần gặp gỡ tại Đại hội Liên hiệp Công đoàn Thế giới
241