Page 19 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người

Câu hỏi 5
Thế nào là “các thế hệ nhân quyền”?

Trả lời
Năm 1977, Nhà luật học người Séc - Karel Vasak

điía ra ý tưởng vể ba “thế hệ nhân quyền“ (“generations
of human rights’) nhằm phân tích lịch sử phát triển của
quyền con người:
Thế hệ thứ nhất, các quyển dân sự, chính trị: Thê hệ
nhân quyền này hướng vào hai vấn đề chính, đó là tự do

và sự tham gia vào đòi sông chính trị của các cá nhân. Nó
bao gồm các quyển và tự do cá nhân về phương diện dân sự
và chính trị, mà tiêu biểu như quyền sông, quyền tự do tư
tưởng, tự do tôn giáo tín ngưỡng, tự do biểu đạt, quyền được
bầu cử, ứng cử, quyền được xét xử công bằng... Thế hệ nhân
quyển này gắn liền vối cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản
lật đổ chế độ phong kiến. Những văn kiện pháp lý quốc tế
tiêu biểu hiện nay đề cập thế hệ quyền này là Tuyên ngôn

toàn thế giới về quyền con người năm 1948 và Công ước
quốc tế về các quyền dân sự, chính trị năm 1966.
Thế hệ thứ hai, các quyền kinh tế, xã hội, văn hóa:
Thế hệ nhân quyền này hưống vào việc tạo lập những điều
kiện và sự đốì xử bình đẳng, công bằng cho mọi công dân

trong xã hội. Chúng được đề xưống và vận động từ cuối thế
kỷ XIX, và bắt đầu được quan tâm bởi một số chính phủ
kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất. Các quyển tiêu
biểu thuộc về thế hệ quyền này bao gồm quyển có việc làm,
quyền được bảo trỢ xã hội, quyền đưỢc chăm sóc y tế, quyền

18