Page 71 - Hướng Dẫn Thi THPT Quốc Gia Môn Văn

B. LAM VAN
I. N G H I L U A N X A H O I
Nghi luan xa hoi dugc phan biet vai nghi luan van hoc a van dk, noi dung nghj luan.
t
Do la bai van ban den mot u tuong, dao l i , mot van de chinh ri - xa hoi hoac mot hien
t
tugng dai song. Hien nay, hoc sinh trung hoc pho thong dugc hoc ba dang bai: nghi luan
t
ve mot u tuong, dao l i ; nghi luan ve mot hien tugng doi song va nghi luan tong hgp.
1. Nghi luan ve mot tu tuong, dao li j a,
1.1. Nhung yeu cau chung cua dang bai nghi luan ve mot tu- tuong, dao li
a) De tai va each trien khai
De tai nghi luan ve mot tu tuong, dao l i thuong la quan diem ve dao due, le s6ng,
t
ve van hoa, tin nguong, phuong phap tu uong... V o i hoc sinh trung hoc pho thong,
nhirng van de chung nay bao gom cac noi dung v6 cung phong phii: ve nhan thuc {li
tuong, muc dich song, nghe nghiep...); ve tam hon, tinh each (long yeu nuoc, nhan ai,
vi tha, bao dung, do ugng; ti'nh trung thuc, dung cam, cham chi, can cii, thai do ho^
l
t
nha, khiem ton; thoi ich k i , ba hoa, vu gi,...); ve cac quan he gia dinh (tinh mau ii,
I
tinh anh em,...); ve quan he xa hoi (tinh d6ng bao, tinh thSy tro, tinh ban,...) va ve each
ling x i i , nhiing hanh dgng cua m6i nguoi trong cugc s6ng,... Do vay, dang b^i n^y
khong chi c6 tac dung giao due dao due, nhan each thiet thuc d6i voi hoc sinh ma con
la hinh thiic luyen tap ki nang nghi luan, van dung tong hgp cac thao tac lap luan vao
t
mot loai de cu the. Nhihig van de nghi luan phong phii va da dang nhu h^ doi hoi hoc
sinh phai huy dgng von kien thuc xa hoi va nhung trai nghiem, suy ngam sau sac ciia
ban than de giai quyet van de.
t
Neu bai nghi luan ve mot hien tugng dai song u phan tfch sir viec cu the mh rut ra
nhirng van de u tuong thi bai van nghi luan ve mot van de u tuong dao l i lai di u phan
t
t
t
tfch, giai thi'ch mot tu tuong khdi qudt m^ soi sdng v^o cugc song, nham khang dinh u
t
tuong do quan trgng doi voi doi song con nguoi nhu the n^o. De bki thuong yeu cau ^m
l
t
sang to cac van de u tuong, dao If bang each giai thfch, chung minh, so sanh, d6i chieu,
phan tfch... de chi ra cho diing (hoac ch6 sai) cua tu tuofng ay nh§m khang dinh quan
niem ciia nguoi viet. V i vay, cac thao tac lap luan co ban thuong dugc sir dung trong kieu
bai nay la: giai thfch, phan tfch, chung minh, bac bo, so sanh, binh luan.
De ddnh gi^ van de tu tuong, dao If mot each chfnh xac, khach quan, tokn dien,
nguoi viet phai dira tren nhiing can cii la quan niem dao due truyen th6ng ciia dan toe,
nhiing Igi fch chung cua xa hoi, ciia cgng ddng de xem xet va giai quyet. Trong qua
trinh ban bac, can so sanh, mo rgng vSn de dua tren thuc te doi song, sir hiiu biet ea
nhan, thu gia dinh neu trai ngugc lai... Khi danh gid van d^ can chii y tfnh chan thuc,
tfnh thoi dai va tfnh nhan van.
t
Bai van nghi luan xa hoi noi chung, nghj luan ve u tuong, dao If noi rieng can phai
c
CO luan diem ro rang; luan u cu the, thuyet phuc; lap luan chat che, xac dang.