Page 619 - Di Tích Lịch Sử
P. 619
Khleang được cho là một trong những chùa đẩu tiên được xây dựng trong vùng,
khoảng năni 1532. Ban đấu, chùa được xây dựng bằng nguồn vật liệu tại chỗ như tre,
gỗ, lá. Những chứng tích của buổi đầu thành lập đã không còn nữa. Toàn bộ kiến trúc
hiện tặi của chùa được dựng mới lại từ những năm cuối Chiến tranh thế giới thứ nhất.
Chùa Khleang được xây cất rất cao so với mặt đất, với bậc tam cấp và ba vòng rào, tất
cả đểu bằng xi măng và rực rỡ màu sắc. Vòng rào ngoài lớn rồi nhỏ dần vào trong,
khoảng cách giữa các vòng rào rất rộng, nển chùa chiếm diện tích rất lớn.
Bên trong chính điện có 16 cột bằng gỗ, rất to, đen mượt, được thếp bằng vàng các
hình ảnh nói vê' cuộc đời đức Phật, vể sinh hoạt Phật pháp. Trên trần và xung quanh
đểu được trang trí bằng rất nhiêu nét vẽ vể hình ảnh của đức Phật, thể hiện được sự
hoà hợp gijữa kiến trúc và hội họa.
Ncrt chính điện là tượng Phật cao 6,8m, phần thần tượng cao 2,7m, được đúc vào
năm 1916. Tượng được đặt ngồi trên tòa sen lộng lẫy với vầng hào quang bằng điện
lúc ẩn, lúc hiện, tạo nên sự uy nghiêm thanh thoát và huyển ảo. Xung quanh tượng
Phật lớn và tượng Phật nhỏ có nhiều tủ kính trưng bày các hiện vật gia dụng của cộng
đổng người Khmer xưa như là một cách bảo tổn và phát huy nét sinh hoạt văn hoá cổ
xưa của dân tộc mình.
Như nhiều ngôi chùa Khmer trong vùng, chùa Khleang, ngoài chứừi điện giữ vai trò
trung tâm, còn có các kiến trúc phụ khác như Sa-la (nhà hội cùa các vị sư sãi và tín đổ, là tín
đổ ncri dâng cơm cho các sư vào các dịp lễ), nhà ở của sư trụ trì (cũng là nơi lưu trữ kinh kệ,
sách báo và tài liệu của chùa), nhà-ở của các vị sư (am), các tháp chứa cốt, nhà khách, v.v...
Đặc biệt trong khuôn viên chùa còn có cả một ngôi trường dạy tiếng Khmer
bậc trung cấp. Đẹp nhất, uy nghi nhất trong số đó là ngôi chính điện, được xây
dựng mới lại năm 1918, chiểu dài 24m, chiểu rộng 13m, dựng trên nền cao hơn
mặt đất khoảng 2m.
Cấu tạo nền chùa kiểu bậc tam cấp, độ rộng mỗi bậc từ 4 - 7m và cao khoảng 1 m; giữa
các bậc có hàng rào bao xung quanh, có bốn cổng được trang trí hoa văn rực rỡ màu sắc.
Bậc ba là mặt bằng của chính điện, cách vách chính điện khoảng l,5m. Các bậc này tạo
thành các sân nội bộ, là nơi sinh hoạt của các tín đồ vào những dịp lễ chùa.
Bộ mái chùa được xây dựng theo hình thức tam cấp và mỗi cấp lại có ba nếp. Nếp
giữa lớn hơn nếp phụ ở hai bên và không có tháp nóc chùa. Các góc mái chùa được
đắp hình đuôi rắn cong vút.
Là ngôi chùa của Phật giáo Nam tông Khmer nhưng phong cách kiến trúc - điêu
khắc không chỉ thuần Khmer mà còn là sự kết hỢp của văn hoá Hoa và 'Việt thể hiện
bằng các dòng Hán tự được khắc trên thân các cây cột trong ngôi chánh điện và bao
lam lại thể hiện phong cách và họa tiết Việt Nam.
Ngoài “tam cấp” ở nền, mái chùa cũng được thiết kế theo kiểu tam cấp rất độc đáo,
với mái có các chỏm nhọn, độ dốc cao, có gắn các phù điêu chim thú trong sự tích Phật
giáo. Toàn bộ khối chính điện được dựng bởi 60 cột trụ, chia làm 6 hàng, mỗi cột đểu
có hoa ván viển ở phẩn đầu và chân cột chạm hình hoa sen, ở giữa là phần gỗ sơ mài
vẽ hình rống hoa lá bằng nhũ vàng theo mô-típ Trung Hoa.
Một gò & í tícli lịcVi gừ - VẲM VioẮ Việt N A m
c 628 >