Page 544 - Di Tích Lịch Sử

hôm các nàng bày trò ném đá xuống chân núi. Đá rơi chồng chất lên nhau thành ngọn
đổi con. Dòng suối tắm đổ xuống chảy qua lòng đụn đá rơi, từ đó suối và đồi có mặt
trong trời đất, bên chân núi Cô Tô của vùng Thất Sơn hùng vĩ. Một ngày nọ, những
người mở đất đến đây gặp mùa nắng hạn, khát cháy ruột gan, đêm nằm không ngủ
được, bỗng nghe tiếng nước róc rách phát hiện ra giữa quả đổi khô hạn có dòng suối
mát chảy qua. Tên gọi Tức Dụp (nước đêm) có từ đó và ngọn đồi trở thành chốn linh
thiêng đối với cư dân nơi đây. Vào các ngày lễ, sư sãi và già làng mang lễ vật đến cúng
thánh thần, trời đất rổi đem nước suối về phum sóc. Do đó, ngọn đồi Tức Dụp với
phong cảnh đẹp còn là một biểu tượng cho nét đẹp trong văn hoá tâm linh của cư dân
địa phương. Đối với cư dân nơi đây, Tức Dụp còn có nghĩa là mang lại sự may mắn và
mùa màng tốt tươi.
Tây Nam Bộ là vùng đất mấu mỡ phù sa, nhiều tôm cá, mọi thứ ở đầy đều được
thiên nhiên ưu đãi. Đổi Tức Dụp được trời đất ban tặng cho một hệ thống hang động
phong phú, thông nhau bởi muôn vàn ngõ ngách và kẹt đá. Từ những năm 1940, Tức
Dụp đã là nơi ẩn náu của các chiến sĩ cộng sản. Nhân dân thường đem bánh trái đến
trước cửa hang cúng Trời Phật, nhưng thực ra là tiếp tế cho các chiến sĩ cách mạng.
Từ năm 1960, Tức Dụp là căn cứ của huyện uỷ Tri Tôn và tỉnh uỷ An Giang, là
chiếc cẩu quan trọng đưa các binh đoàn miển Bắc vượt Trường Sơn qua Campuchia
toả xuống khắp chiến trường Tây Nam Bộ.
Phát hiện ra Tức Dụp - đầu não của căn cứ cách mạng, Mỹ nguy đã tập trung
đánh phá liên tục như muốn san bằng cả ngọn đổi. Bom đạn không chỉ trút xuống
Cô Tô mà còn lan rộng đến nhiểu vùng phụ cận, san phẳng nhiều làng mạc. Dưới
những trận bom bi, bom cay, bom râu, bom bướm, bom dầu, bom xăng... đến
pháo bầy, pháo chụp, Tức Dụp không còn một mảng rong rêu hay một sợi dây leo;
không còn bất cứ loài thú hay côn trùng nào sống nổi. Tức Dụp như là đất chết.
Vậy mà các chiến sĩ cách mạng vẫn kiên trì bám trụ giữ lấy địa bàn. Có thể nói,
giá trị lịch sử to lớn mà Tức Dụp để lại cho sự nghiệp giải phóng dần tộc đó là góp
phần quan trọng vào cuộc chiến tranh nhân dân, là một minh chứng sổng động
cho tinh thần quật khởi, quả cảm của các chiến sĩ cách mạng, kiên trì bám đất bám
dân, trong mọi gian nan vẫn không lùi bước. Tức Dụp để lại tấm gương sầu sắc
cho các thế hệ mai sau vể truyển thống bất khuất kiên cường của cư dân Nam Bộ
trong kháng chiến chống Mỹ.
Đã hơn 30 năm từ ngày Tức Dụp im tiếng súng, nhưng các trận đánh phá của kẻ
thù vẫn còn hằn sâu dấu tích trên mặt đá. Trên mảnh đất chết đó, các loài cầy đã tươi
xanh trở lại. Đồi Tức Dụp cách biên giới Campuchia lOkm, ngày nay là điểm du lịch
kì thú. Bốn mùa nước trong xanh và rực rỡ hương sắc của các loài hoa, đường lên đổi
được lát đá phẳng và đẹp. Các hang động và hàng trăm ngõ ngách vẫn nguyên vẹn như
xưa, mở rộng vòng tay gọi mời bè bạn. Đến với Tức Dụp, du khách sẽ ngỡ ngàng bởi
kết cấu và vẻ đẹp của các hang động nơi đây, có những hang như hang của Ban Chỉ
huy Quân sự, Ban Tuyên huấn, Hội Phụ nữ, Dân y, có cả hang cơm nguội. Lại có hội
trường C6 với sức chứa trên 150 người. Mỗi hang là một vẻ độc đáo với những khối

Một tồ &i tícVi lỊcVi 5vr - vảvi VioẮ việt 'NAnt
c 553 >