Page 21 - Di Tích Danh Thắng Tuyên Quang

DI TÍCH, DANH THANG TUYÊN QUANG

1878, triều Nguyễn. Căn cử niên đại trên chuông lớn có
thể thấy đền được tạo dựng muộn nhất vào thời Lê.
Đen thờ hai Công chúa Ngọc Lan và Phương Dung,
còn có tên là Mai Hoa và Quỳnh Hoa. Hai người là chị
em ruột. Truyền thuyết kể rằng, hai công chúa theo xa
giá vua cha đi kinh lý. Thuyền đỗ ở bờ sông Lô, đêm

trời nổi mưa to, gió lớn, hai công chúa bay về trời. Sau
lấy nơi thuyền đỗ để dựng đền.
Truyền thuyết biểu hiện sự tôn thờ các lực lượng tự
nhiên mang dấu ấn của thời kỳ mẫu hệ. Lực lượng tự

nhiên ở đây là núi non, sông nước với Mầu Thượng
Thiên, Mầu Thượng Ngàn, Mầu Thoải.

Kiến trúc của đền lần xây dựng năm 1878, phần lớn
còn đến hiện nay theo lối nội công ngoại quốc, hướng
chính đông, nhìn thẳng ra sông Lô. Bước vào cổng đền,
theo đường gạch lát nghiêng, qua trước ba gian tam
phù vào sân chầu. Trước sân chầu là hệ thống cổng phụ

có bổn trụ. Trên mỗi đỉnh trụ gắn con phượng đắp nổi,
tư thế chầu về bốn phương đông tây nam bắc. Cạnh sân
chầu là hai lầu cô. Cạnh hai miếu có hai cửa vòm. Cửa
bên trái đền dẫn ra nhà oản và lầu tế. Lầu đặt tượng Đệ

nhị Thượng Ngàn. Nhà oản là nơi đón tiếp khách thập
phương nghỉ chân trước khi vào cúng lễ, dự hội. Đi qua
cửa vòm bên phải đền gặp ba gian tam phủ. Đơn

22 •é*