Page 17 - Di Tích Danh Thắng Tuyên Quang
P. 17
DI TÍCH, DANH THANG TUYÊN QUANG
Uyên, Vũ Công Mật quê ở làng Ba Đông Hạ xã Đồng
Quang huyện Gia Lộc tỉnh Hải Dương. Nhà nghèo, cha
mất sớm, mẹ ở vậy tần tảo nuôi con. Thủa nhỏ Mật
được đi học nhưng không bao lâu khi mẹ bị thủy nạn
qua đời ông phải bỏ học. Hai anh em ông đều có sức
khỏe hơn người, làm nghề đánh cá nuôi nhau. Năm
1522 do bị ức hiếp, Vũ Công Uyên giết tên xã quan tàn
ác rồi cùng em trốn chạy lên mạn ngược. Theo Lê Quý
Đôn trong "Kiến văn tiểu lục" thì lúc mới nổi dậy, Vũ
Công Mật ở xã Khổng Tuyền (Suối Khổng, tức khu
vực xã Hồng Lạc thuộc huyện Sơn Dương).
Khởi nghiệp từ Khổng Tuyền nhưng không muốn
mưu đồ sớm bị phát lộ, anh em Uyên, Mật chuyển đến
xóm Khuân Bầu xã Đại Đồng châu Thu Vật (huyện
Yên Bình ngày nay. Khi đó châu Thu Vật thuộc Tuyên
Quang). Trước cảnh triều chính đổ nát, quan lại tham
tàn, lòng người oán hận, Uyên và Mật bèn tập họp dân
chúng nổi lên giết quan lại đánh chiếm huyện đường
châu Thu Vật, mở đầu cuộc khởi nghĩa chống triều
đình nhà Lê. Vũ Công Uyên tự xưng là Đô tướng rồi
họp lực với Mạc Đăng Dung cùng chống nhà Lê. Thế
lực của anh em họ Vũ dần mạnh lên. Nhận thấy Mạc
Đăng Dung giành ngôi vua từ nhà Lê không được tầng
lóp quan lại nhà Lê ủng hộ, anh em họ Vũ bèn tuyệt
giao với Mạc Đăng Dung; đồng thời Vũ Công Uyên
18 •é*
