Page 120 - Di Chỉ Của Nền Văn Minh Xưa

ô La Mã bất ngờ phát hiện ra một quãng hẩm ngầm dài
tới hàng ngàn mét. bèn trong chỗ nào cũng có huyệt mộ.
' Từ những tấm "sách nến" lấy ra lừ đường hầm này
được biết: ngay từ đầu thế kỷ 2 sau Công nguyên, người
giáo đồ Cơ đốc giáo La Mã đã bắt đầu đào hầm ngầm và
làm mộ huyệt ngầm. Năm 410 sau Công nguyên, khi
ngoại xâm chiếm La Mã thì họ dừng làm. Đến nay phát
hiện, trong thời gian khoảng 300 nãm, ở La Mã đã có tới
43 chỗ có mộ hầm ngầm, tổng chiều dài lên tới 480km,
bên trong có khoảng 70 vạn ngôi mộ.
Theo sử liệu thì hầu hết là do tư nhân làm mộ huyệt
ngầm rồi phát triển thành phong trào. Lúc đó Cơ đốc
giáo thưc lễ thổ táng. Mộ huyệt thông vód đưòfng hầm
thông thường sâu lừ lOm - 20m. Mộ hầm rộng từ 1 -
l,3m, cao 2 - 6m, ở chỗ giao nhau có mở lỗ thông sáng
và cửa gió. Hai bên mộ hầm là các cửa huyệt mộ, di thể
được đặt ở bên trong các huyệt mộ đó, bên ngoái chặn
kín bằng đá tảng, đại đa số khi mai táng họ không để di
vật gì vào đó cả. Những nhân vật quan trọng thì được
xây am huyệt để thờ, tức là bên cạnh huyệt mộ đào xây
thêm một gian nhỏ cao từ 3 - 5m nữa, để đặt dụng cụ thờ
cúng và có nơi còn mai táng luôn cả di thể vào đấy. Sau
đó tất cả đều do nhà thờ và giáo chủ quản lý. Ngày tháng
qua đi, mộ hầm ngày càng dài, mộ huyệt ngày càng
nhiều, ngang dọc cắt giao nhau chằng chịt.
Nổi tiếng nhất là hầm mộ ngoại ô phía Nam thành
La Mã "Saint Cariklos", ở đây còn lưu tồn truyền thuyết
vể Giê su và thánh kinh kéo dài tới từ 2 - 4 thế kỷ, có

121