Page 66 - Di Tích Lịch Sử Đền Trần - Chùa Tháp

Gió đưa cửa Cảo thuyền trăm trượng
Nước diễu sông Vinh điện chín trùng.

Sông Vinh, cửa Cảo đó chính là sông Vĩnh gần khu vực nội
cung Thiên Trường (cửa Cảo hay còn gọi là Tảo Môn nay
thuộc Lý Nhân, Hà Nam). Đại Việt sử ký toàn thư chép; “Năm
1262.... Mùa xuân tháng hai..., Thượng hoàng ngự đến hành
cung Tức Mặc... Đổi hương Tức Mặc làm phủ Thiên Trường,
cung gọi là Trùng Quang lại xây riêng khu đất khác cho vua
nối ngôi ngự khi về chầu gọi là cung Trùng Hoa. Lại làm chùa
thờ Phật ở phía tây cung Trùng Quang gọi là chùa Phổ Minh”.
Như vậy, dưới thời Trần chùa Phổ Minh là một công trình
kiến trúc lớn nằm trong tổng thể nội cung để các Thái thượng
hoàng đến chăm lo việc đạo, theo tinh thần mà ngày nay ta gọi
là “Đạo pháp, dân tộc”, đồng thcd chùa Phổ Minh cũng là
trung tâm văn hoá nghệ thuật lớn của Đại Việt chỉ đứng sau
kinh đô Thăng Long. (Hoàng tự) nghĩa là chùa dành cho
Hoàng tộc nhà Trần.

Đến thế kỷ XV ngôi chùa vẫn là di tích có danh tiếng.
Trong tập bản đồ Hồng Đức vẽ năm 1470 thì Sơn Nam thừa
tuyên bao gồm 9 phủ, 36 huyện chỉ có chùa Phổ Minh là đại
danh lam.
Viễn Đông Bác cổ xếp hạng chùa phổ Minh là di tích lịch sử
số 63. Bộ Văn hoá Thông tin xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá
năm 1962 theo Quyết định số 313.
Trải qua gần 750 năm với bao tác động của thiên nhiên và
con người chùa đã được hưng công tu bổ nhiều lần:

- Từ thế kỷ: XVI, XVII, XVIII Viễn Đông Bác cổ đều có

61