Page 59 - Danh Nhân Đất Việt
P. 59
ĐÀO DUY TỪ
(1572 -1634)
Đào Duy Từ, người làng Hoa Trai, huyện
Ngọc Sơn (nay là huyện Tĩnh Gia) tỉnh Thanh
Hóa. Ong nôi tiếng thông minh, học rộng, biết
nhiều, lại rất có tài thao lược. Bô" ông là nghệ
nhân hát chèo, với quan niệm khắt khe của chế độ
])hong kiến, cho đó là xướng ca vô loài, mà ông
không được đi thi. Phẫn chí vì có tài mà không
được trọng dụng, ông bỏ vua Lê, trôn vào Đàng
Trong theo Chúa Nguyễn. Chúa Nguyễn (là
Nguyễn Phúc Nguyên) gặp Đào Duy Từ, rất vừa
ý, trao ngay trọng chức, cử coi việc quân cơ, tham
mưu chính sự, phong tước hầu. Những năm làm
quan ở Đàng Trong, Đào Duy Từ đã bày mưu tính
kế, xây lũy đắp thành, luyện quân tuyển tướng,
cắt việc cống nạp cho vua Lê, góp phần đắc lực
xây dựng cơ đồ nhà Nguyễn. Chính ông đã cho
đắp lũy Trấn Ninh và lũy Trường Dục, đánh bại
quân Trịnh nhiều phen, ông cũng là người có
60