Page 208 - Chuyên Đề Ôn Tập Và Luyện Thi Địa Lý 12
P. 208
- Sau nhiều năm nhập siêu, vào năm 1992 lần đầu tiên cán cân xuất, nhập khẩu
của nước ta tiến tới sự cân đối.
- Từ năm 1993 đến nay, nước ta lại tiếp tục nhập siêu, nhưng về bản chất khác
xa với nhập siêu thời kì trước đổi mới.
- Thị trường buôn bán ngày càng được mở rộng theo hướng đa dạng hoá, đa
phưcmg hoá.
+ Ngoài các thị trường truyền thống (Nga và Đông Âu) nước ta đã tiếp cận
được nhiều thị trưòng mới.
+ Hiện nay, Việt Nam có quan hệ buôn bán với hầu hết các nước và vùng lãnh
thổ trên thế giới.
- Trong hoạt động xuất, nhập khẩu có những đổi mới về cơ chế quản lí. Đó là:
+ M ở rộng quyền tự chủ cho các ngành, các doanh nghiệp và các địa phương.
+ Xoá bỏ cơ chế tập trung bao cấp và chuyển sang hạch toán kinh doanh.
+ Tăng cưòtig sự quản lí thống nhất của Nhà nước bằng luật pháp và chính sách.
- Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu năm 2005 đã tăng hơn 13 lần so với năm 1990.
- Việt N am đã trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại thế giới
(W TO). Đây là thời cơ, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho quá trình hội nhập
của nước ta vào nền kinh tế khu vực và thế giới.
b. Xuất khau
- N hờ việc m ở rộng và đa dạng hoá thị trưòng, kim ngạch xuất khẩu của nước ta
liên tục tăng lên.
- Các m ặt hàng xuất khẩu ngày càng phong phủ, bao gồm hàng công nghiệp
nặng và khoáng sản, hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp, hàng nông, lâm,
thuỷ sản.
- Tuy nhiên, các mặt hàng xuất khẩu cũng còn nhiều hạn chế. Trong số các mặt
hàng chế biến, tỉ trọng hàng gia công còn lớn (90 - 95% hàng dệt may) hoặc phải
nhập nguyên liệu (60% đối với giày dép).
- Giá thành sản phẩm còn cao và phụ thuộc vào nguyên liệu nhập.
- Thị trường xuất khẩu lớn nhất hiện nay là Mĩ. Sau khi Hiệp định thương mại
, Việt - M ĩ được phê chuẩn (2001), kim ngạch xuất khẩu sang M ĩ tăng mạnh và đến
năm 2005 đã đạt gần 6 ti USD. Đây được coi là m ột trong các nguyên nhân chính
làm tăng trưởng xuất khẩu.
- Hai thị trưòng lớn tiếp theo là Nhật Bản và Trung Quốc.
c. Nhập khẩu
- Kim ngạch nhập khẩu của nước ta tăng lên khá mạnh. Mức tăng nhập khẩu
phản ánh sự phục hồi và phát triển của sản xuất và tiêu dùng cũng như đáp ứng yêu
cầu xuất khẩu.
209