Page 40 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ
P. 40

v ì SAO TRÁI ĐẤT CÓ HÌNH CẦU DẸT?                         0 .



          Bạn  cho  rằng  Trái  đất  là  một  quả  cầu  tròn  xoe  phải
       không?  Không phải vậy.  Nếu nhu bạn ngồi  trên vệ tirủì
       nhân tạo hoặc tàu vũ trụ nhìn xuống Trái đất, bạn sẽ thấy
       Trái đất hình cầu dẹt ở hai cực Bắc, Nam, bán kính đường
       xích đạo lớn hơn bán kính giữa hai cực 21.385 km.
          Vậy tại sao Trái đất có hình câu dẹt?
          Vì Trái đất tự quay quanh trục Bắc Nam, mọi bộ phận
       của Trái đất đều quay theo đường vòng tròn.  Nhưng có
       chỗ (như ở gần hai cực) quay theo vòng tròn nhỏ, có chỗ
       (như ở gần đường xích đạo) lại quay theo vòng tròn lớn.
       Hiện tượng này giống như khi xe ô tô rẽ vào đường vòng,
       hành  khách  trên  xe  cũng  đều  nghiêng  người  theo  vòng
       tròn cùng với xe ô tô. Kinh nghiệm cho chúng ta biết, khi
       ô  tô  rẽ  vòng,  hành khách  đều bị  xô  nghiêng theo lực  ly
       tâm. Hiện tượng này là do tác động của lực quán tính ly
       tâm.  Trong quá trình tự quay quanh trục Bắc Nam,  mọi
       bộ phận của Trái đất đều chịu tác động của lực ly tâm và
       đều có xu hướng ly khai trục văng ra ngoài.
          Kinh nghiệm và lý luận đều  chứng minh rằng:  lực ly
       tâm tác động vào mọi bộ phận của Trái đất tỷ lệ thuận với
       khoảng cách từ chỗ đó tới trục Trái đất, nghĩa là chỗ nào
       trên  vỏ  Trái  đất  cách  trục Bắc  Nam  càng  xa  thì  chịu  tác
       động càng lớn của lực ly tâm.  Bởi vậy vỏ Trái đất ở gần
       đường xích đạo chịu lực ly tâm nhiều hơn vỏ Trái đất ở
       gần hai  cực.  Do  đó  trong quá  trình hình thành Trái  đất,
                                     do chịu tác động khác nhau
                                     của  lực  ly  tâm,  "bụng"  Trái
                                     đất  phình  to  ra  còn  hai  cực
                                     thì dẹt lại.
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45