Page 38 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ
P. 38
TẠI SAO TRONG THIÊN VẢN HỌC DÙNG NĂM
ÁNH SÁNG ĐỂ ĐO KHOẢNG CÁCH?
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường dùng mét,
centimet... làm đơn vị đo khoảng cách. Nếu đo khoảng
cách giữa hai thành phố người ta không dùng đơn vị mét
vì nó quá nhỏ mà phải dùng đơn vị kilômet (km).
Trong thiên văn học cũng dùng kilômet làm đơn vị
đo khoảng cách, ví dụ bán kính đường xích đạo của Trái
đất dài 6.378 km, đường kính Mặt trăng dài 384.400 km.
Nhưng nếu dùng kilômet làm đơn vị đo thì con số quá lớn
gây nhiều bất tiện. Ví dụ sao Biling (a Centauri) là sao ở gần
Trái đất nhất và cách Trái đất khoảng 40.000.000.000.000
km. Bạn thấy viết được con số trên khá nhiều phiền phức,
đọc cũng rất khó và đó mới chỉ là sao cách Trái đất gần
nhất. Các sao và chòm sao khác còn cách Trái đất rất xa
và rất rất xa thì sao?
Các nhà khoa học phát hiện ra tốc độ của ánh sáng
nhanh nhất, trong một giây, ánh sáng đi được khoảng cách
dài 299.792.458 km. Nếu ta lấy "giây ánh sáng" làm đơn vị
đo khoảng cách thì đơn vị này gấp 30 vạn lần kilômet. Vậy
có thể dùng đơn vị "phút ánh sáng", "ngày ánh sáng",
đế đo khoảng cách trong thiên văn học được không?
Được! Nhưng những đơn vị đó vẫn còn quá nhỏ để đo
khoảng cách giữa các hành tinh. Bởi vậy các nhà khoa
học thiên văn đã chọn đơn vị "năm ánh sáng". Trong một
năm, ánh sáng đi được khoảng cách độ 1 vạn tỉ kilomet
(10.000.000.000.000 km).
Ngày nay, năm ánh sáng đã trở thành đơn vị cơ bản
làm đơn vị đo trong thiên văn học, dùng để xác định
khoảng cách giữa các thiên thể. Ví dụ: khoảng cách giữa