Page 110 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ
P. 110
TẠI SAO NHỮNG NGỌN NÚI CAO NHẤT
THẾ GIỚI GẦN XÍCH ĐẠO ?
Có phải ngẫu nhiên hay không khi mà tất cả các dãy núi
cao nhất thế giới đều nằm ở vị trí gần với đường xích đạo?
Ba yếu tố điều khiển độ cao của các dãy núi là: sức
mạnh nằm dưới lớp vỏ Trái Đất, độ lớn của sự kiến tạo
địa chất và độ lớn của sự xói mòn. Tất cả các dãy núi cao
nhất thế giới có sức mạnh dưới lớp vỏ Trái đất lón, nhưng
cho tói bây giò vẫn còn chưa rõ ràng về việc đỉnh núi cao
nhất thế giói là chủ yếu do sự nâng lên mạnh hay do sự
xói mòn ít nhất.
Bằng cách sử dụng các hình ảnh vệ tinh, David Engholm
của trường Đại học Aarhus, Đan Mạch và đồng nghiệp đã
nghiên cứu các ngọn núi lớn giữa phạm vi 600 Bắc và 600
Nam. Họ cũng làm các mô hình của sự tác động xói mòn
của băng.
Họ đã thấy rằng vói vĩ độ thấp, khí hậu nóng lên đẩy
mạnh các lượng tuyết trên đỉnh núi tan ra nhanh hon, và
những ngọn núi sẽ cao nhanh hon.
"Sự xói mòn có nhiều tác động hiệu quả hon tói phía
trên của lượng tuyết bao phủ quanh năm trên đỉnh núi,
noi mà có nhiều băng giá". Vi vi Pedersen của Trưòng Đại
học Aarhus nói. Những đỉnh núi hiếm khi cao hon 1.500
mét ở phía trên nơi bắt đầu có tuyết bao phủ, điều đó có
nghĩa là Himalayas có phạm vi vĩ độ thấp nhưng nó có
đinh nằm trên một phạm vi vĩ độ cao hon bởi vì lượng
tuyết bao phủ của nó nằm trên đỉnh cao hon nhiều, do đó
một số đỉnh của Himalayas rất cao.