Page 60 - 100 Điều Cần Biết Về Phong Tục Thờ Cúng

phê bỏ, lập người khác, trường hỢp này gọi là lập hiền,
hay lập ái.

Xưa kia việc lập tự khá phổ biến nhưng, ngày nay
việc lập tự chỉ còn tồn tại ở một sô" ít địa phương và
quan niệm lập tự ít nhiều có sự thay đổi. Chẳng hạn
không có con trai thì lập con gái, không có con thì lập
cháu,...

Do vậy mà trong nhiều gia đình hiện nay, nếu
không có con trai, con gái vẫn thường cúng giỗ cho cha
mẹ đẻ, hoặc cũng có khi cháu ngoại đảm trách vai trò
cúng giỗ cho cha mẹ, và cũng có trường hỢp cháu ngoại
cúng giỗ ông bà,...

36. Phong tục lập bàn thò vọng

Bàn thờ vọng ngày nay khá phổ biến, áp dụng cho
con cháu sông xa quê, hướng vọng về quê, thờ cha mẹ
và ông bà tổ tiên, hương khói trong những ngày giỗ, tết.
Xưa kia, khi nền kinh tê của nước ta chỉ là nông nghiệp
tự cung, tự cấp, thì người nông dân suốt đời không rời
quê cha đất tổ, chuyển cư sang làng bên cạnh cũng đã
gọi là biệt quán, ly hương, vì vậy bàn thờ vọng chỉ là
hiện tượng cá biệt và tạm thời, chưa thành phong tục
phổ biến.
"Vọng bái " ở đây có nghĩa là vái lạy từ xa. Xưa kia,
khi triều đình có những điển lễ lớn, các quan trong
triều tập trun g trước sân rồng làm lễ, các quan ở các
tỉnh hoặc nơi biên ải, thiết lập hương án trước sân công
đường, thắp hương, nến, hưóng về kinh đô quỳ lạy

61