Page 39 - 1000 Nhân Vật Lịch Sử
P. 39
phát đạt, được giới tư sản đương thời mệnh danh là
Chúa sông miền Bắc. Ông cũng có nhiều công lao
trong phát triển văn hóa, mở mang hội Khai trí tiến
đức, xuất bản báo Khai hóa...
51. Bùi Văn Bưu (TK XVII)
Tiến sì Nho học triều Lê Trung hưng.
Quê xã Nghiêm Xá, huyện Thượng Phúc, nay thuộc xã
Tân Minh, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Ông
thi đỗ Đệ Tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân khoa Nhâm
Dần (1642) đời vua Lê Kính Tông, làm quan đến chức
Tham chính. Năm 1620, ông được cử đi sứ sang nhà
Minh (Trung Quốc).
52. Lương Văn Can (1854 - 1927)
Danh sĩ triéu Nguyễn, Chí sĩ yêu nước thời cận đoi.
Ông tên tự là Ôn Như, hiệu là Sơn Lão. Quê xã Nhị
Khê, huyện Thượng Phúc, nay thuộc xã Nguyễn Trãi,
huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Năm 20 tuổi,
ông thi đỗ Cử nhân Nho học khoa Giáp Tuất (1874) tại
Trường thi hương Hà Nội. Ông không làm quan,
chuyển ra dạy học tại phố Hàng Đào (Hà Nội). Năm
1908, ông cùng một số nho sĩ tiến bộ lập Trường
Đông Kinh nghĩa thục ở Hà Nội, khởi xướng phong
trào Duy Tân ờ Bắc Kỳ. Khi phong trào Đông Kinh
nghĩa thục bị chính quyền thực dân Pháp đàn áp, ỏng
bị bắt và đi đày biệt xứ 7 năm (1914 - 1921) ở Nam
Vang (Phnom-penh, Campuchia). Năm 1921, mãn hạn
lưu đày, ông trở về Hà Nội, mở trường Ôn Như tiếp
38