Page 159 - 1000 Nhân Vật Lịch Sử
P. 159
Đồng tạo sĩ ưu trúng hạng khoa Quý Sửu (1733)
đời vua Lê Thuần Tông, làm quan trong triều đình
Lê - Trịnh.
372. Nguyễn Văn Huyên (1908 - 1975)
Giáo sư, Tiễn sĩ, Nhà giáo, Nhà nghiên cứu, Nhà hoạt động chính trị.
Quê gốc làng Lai Xá, huyện Đan Phượng, nay thuộc
xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội,
nhưng sinh ra và lớn lên ở nội thành Hà Nội. Từ năm
1926, ông đi du học ở Pháp, lần lượt đỗ Cử nhân Văn
chương (1929), Cử nhân Luật học (1931) và Tiến sĩ
Văn khoa bộ môn Sử - Địa (1934), trở thành người
Việt Nam đầu tiên bảo vệ Luận án Tiến sĩ về Văn
chương tại Đại học Sorbonne (Paris) - một trường Đại
học lớn nhất, có uy tín nhất nước Pháp và nổi tiếng
trên thế giới. Cuối năm 1935, ông về nước, dạy học ờ
Trường Bưởi (Hà Nội), rồi chuyển sang nghiên cứu ở
Viện Viễn Đông Bác cổ, tham gia hoạt động trong Hội
Truyền bá chữ quốc ngữ. Sau Cách mạng Tháng Tám
năm 1945, ông làm Giám đốc Đại học vụ, tham gia
Hội nghị Đà Lạt, Hội nghị Fontainebleau (1946), Bộ
trưởng Bộ Giáo dục từ năm 1946 cho đến khi mất.
Ông có nhiều công trình nghiên cứu văn hóa, giáo
dục, dân tộc học có giá trị cao, như Sự phụng thờ thần
thánh ở nước Nam (1944), Văn minh nước Nam
(1944) và nhiều bài nghiên cứu đăng trên tập san
BEFEO. Ông là người có những đóng góp quan trọng
và quyết định trong xây dựng nền giáo dục của nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông được giới chuyên
môn đánh giá là người đả cùng học giả Đào Duy Anh
158