Page 43 - Tự Học Đông Y

42 I Chương!: Bước vào th ế giới Đông y______

HUYỆT VỊ VÀ CÁCH LẤY HUYỆT

Vị trí mà khí của tạng phủ, kinh lạc tích tụ lại bên ngoài cơ thể được gọi là huyệt, hoặc
huyệt vị, phần lớn đểu phân bố trên đường đi của kinh lạc; cho dù không nằm trên đó, cũng có
mối quan hệ mật thiết vòi kinh lạc, là những vị trí thường dùng khi châm cứu, xoa bóp, cứu má
ngải... Thông qua các phương pháp kích thích vào huyệt vị và kinh lạc, dọc theo con đưòng
tương quan giữa kinh lạc và nội tạng, thẩm thấu vào trong cơ thể, đề kích thích kinh khí, khiến
khí và ổ bệnh phát sinh cảm ứng, điêu động sức để kháng bệnh tật của cơ thể, điêu tiết sự càn
bằng cơ thề để đạt được mục đích phòng chữa bệnh tật.

Nắm được phưđng pháp chính xác là cơ sở để tìm huyệt chính xác. Phương pháp láy
huyệt thường dùng gôm bốn loại: chia tấc theo độ dài xương (cốt độ), đo bằng ngón tay, căn
cứ vào tiêu chí bên ngoài cơ thể và phương pháp lấy huyệt đơn giản.

PhƯởng pháp căn cứ vào tiêu chí bẽn ngoài cơ thể

Là phương pháp lấy huyệt dựa vào các tiêu chí được thể hiện ở bên ngoài cơ thể (như chỗ
lồi lõm, nếp nhãn...), còn được gọi là "phương pháp định vị dựa vào tiêu chí tự nhiên". Vì tiêu
chí tự nhiên bên ngoài cơ thể được chia thành cố định và hoạt động, nên lại chia thành hai
phương pháp lấy huyệt: lấy huyệt theo tiêu chí cố định và lấy huyệt theo tiêu chí hoạt động.

1: Tiêu chí cố đinh: là phương pháp lẩy huyệt dựa theo những tiêu chí không chịu tác
động của hoạt động, chúng luôn luôn cố định bất dí bất dịch, như ngũ quan, lông tóc, móng,
đầu vú, rốn và điểm lói lõm của các khớp xương, điểm lổi của cơ thịt..
2: Tiêu chí hoạt đông: là phương pháp lấy huyệt dựa theo những tiêu chí chỉ xuất hiện
khi thực hiện các động tác, tư thế tương ứng, như nếp nhăn trên da, điểm lõm của cd thịt khe
giữa các khớp...

Phưởng pháp đo bằng ngón tay
Là phương pháp dùng ngón tay của người bệnh tàm kích thước tiêu chuẩn để lấy huyệt
còn gọi là "phương pháp lấy huyệt bằng ngón tay và tấc của cơ thể". Vì độ dài ngắn của ngón

tay và các vị trí trên cd thể của một người luôn tổn tại mối quan hệ tương quan nhát định, vi
vậy, có thể dùng cách đo bằng tay để lấy huyệt Khi tự chữa bệnh, dùng ngón tay của mình để
đo sẽ càng chính xác hơn, tránh được tình trạng xảy ra sự khác biệt giữa độ dài ngón tay của
người chữa bệnh và độ dài ngón tay của người được chữa bệnh. Phương pháp đo bằng ngón
tay lại được chia làm ba loại, phạm vi sử dụng của mỗi loại có khác nhau.

1: Đo bằng ngón giữa: Đây là một trong những phương pháp đo bằng tay thường dùng
nhất Khi gập ngón giữa, khoảng cách giữa hai nếp gấp bên trong tại hai đáu khớp của đốt
giữa sẽ là 1 tấc. Cách này thích hợp để lấy huyệt dọc ở tứ chi và huyệt ngang ở vùng lưng.