Page 39 - Tư Duy Eninstein
P. 39
Mọi ý tưởng điên rồ đều có thể mang dáng dấp của “những khái niệm Chris”. Có thể chúng không
phải là giải pháp bạn đang tìm kiếm song chúng vẫn tiềm ẩn khả năng đưa bạn đến với một giải pháp
không ai có thể tưởng tượng nổi. “Những khái niệm Chris” rất có giá trị. Hãy đưa ra càng nhiều ý
tưởng như vậy càng tốt. Chớ nên giấu giếm chỉ vì sợ những ý tưởng của bạn bị coi là ngớ ngẩn.
THẤT BẠI CỦA MORLEY-MICHELSON
“Logic: Tư duy và lập luận luôn song hành với những hạn chế sự nhầm lẫn của nhân loại.”
- AMBROSE BIERCE -
Một số ý tưởng gần như thất bại khi chúng thật sự chỉ là những tấm biển chỉ đường dẫn đến sự đột
phá. Một ý tưởng “bất thành” dẫn đến việc Einstein phát minh ra Thuyết Tương đối. Khi Einstein phát
minh ra Thuyết Tương đối, ông chủ yếu dựa vào một cuộc thí nghiệm “bất thành”.
Năm 1887, A.A. Michelson và E.W. Morley đã trình bày cách đo sự thay đổi của tốc độ ánh sáng.
Thay đổi này là một dự báo quan trọng đối với những lý thuyết vật lý đang thịnh hành. Hai nhà khoa
học trên đã thực hiện một thí nghiệm chưa từng có nhằm chứng minh rằng: ánh sáng chiếu ngược
chiều chuyển động của Trái đất di chuyển chậm hơn so với ánh sáng chiếu cùng chiều chuyển động
của Trái đất. Thí nghiệm này cần tới một thiết bị cực lớn và chính xác. Cuối cùng, sau nhiều tháng
chuẩn bị kỹ càng, hai nhà khoa học đã sẵn sàng tiến hành thí nghiệm. Họ hy vọng sẽ trở nên nổi tiếng,
được mời tham dự các bữa tiệc xứng tầm và sau này, giới sinh viên ngành vật lý sẽ phải biết đến danh
tiếng của họ.
Thế nhưng, đã có điều gì đó trục trặc. Thí nghiệm tưởng chừng như hoàn hảo của Michelson và
Morley đã không thể xác định được sự thay đổi của vận tốc ánh sáng. Cuộc thí nghiệm bị coi là thất
bại và hai nhà khoa học cũng ngừng theo đuổi thí nghiệm này. Tất nhiên, họ đã khám phá ra một manh
mối lớn là ánh sáng luôn chuyển động với vận tốc không đổi. Nhiều năm sau, chính kết luận này tạo
tiền đề cho Albert Einstein khám phá ra các nguyên lý của Thuyết Tương đối. Michelson và Morley
cũng đã có thể nổi tiếng như Einstein nếu hai ông nhận thức được thất bại của mình thật ra là một bước
đột phá.
NHỮNG Ý TƯỞNG DỞ THÀNH CÔNG VANG DỘI
“Người duy nhất không bao giờ mắc sai lầm là người không làm bất cứ việc gì.”
- THEODORE ROOSEVELT -
Những ý tưởng dở, hay “những khái niệm Chris”, đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra các giải
pháp hay. Giải pháp đổi mới hiếm khi là kết quả nảy sinh trực tiếp từ vấn đề. Con đường dẫn tới thành