Page 120 - Tư Duy Eninstein
P. 120
9. Tránh tai họa
“Những người vĩ đại luôn vấp phải sự chống đối quyết liệt của những kẻ tầm thường.”
- ALBERT EINSTEIN -
NGUYÊN TẮC CHỐNG TAI HỌA
Tài năng phá vỡ nguyên tắc của Einstein không phải lúc nào cũng được ghi nhận. Trước khi trở thành
một nhà khoa học nổi tiếng thế giới, Einstein luôn bất đồng với những quan điểm khoa học mang nặng
tính lý thuyết lúc bấy giờ. Ngay cả khi thoát khỏi sự ảnh hưởng của những quan điểm khoa học tầm
thường đó, Einstein vẫn gặp rắc rối vì những tư tưởng chính trị của mình. Từ Đức quốc xã, ông đến
một nơi an toàn là Mỹ, Einstein lại tiếp tục xung đột với giới cầm quyền trong quan điểm của giới trí
thức và cuộc Chiến tranh lạnh. Einstein nhìn rõ tính chất điên rồ của Chiến tranh lạnh cũng như bất kỳ
giải pháp nào không mang tính hòa bình. Ông là một trong số ít những người có đủ dũng cảm chỉ trích
cuộc điều tra của Thượng nghị sĩ Mc Carthy, kêu gọi những trí thức khác không xuất hiện trước Ủy
ban điều tra. May mắn là Einstein không gặp phải nhiều rắc rối vì những tư tưởng mới của mình.
Không có nhiều người may mắn như vậy. Nếu bạn đang ấp ủ một ý tưởng lớn, bạn cũng phải tính đến
cách tránh những rủi ro từ ý tưởng đó.
Cảm giác sợ bị tai họa rất mơ hồ, khó nắm bắt nhưng lại là một trở ngại thật sự đối với lối tư duy kiểu
Einstein. Vì sợ hậu quả, bạn có thể không dám phá vỡ các nguyên tắc quan trọng, không tìm giải pháp,
thậm chí, tránh đề cập đến vấn đề đó. Đây không phải là một nỗi sợ hãi vô căn cứ.
Có tư tưởng mới lạ có thể là một điều nguy hiểm. Copernicus đủ tài năng để biết trái đất quay quanh
mặt trời. Ông cũng đủ khôn ngoan để không phải hứng chịu sự trừng phạt vì sự phát hiện vĩ đại của
mình. Khi công bố phát hiện đó, Copernicus luôn giấu tên. Các học giả khắp châu Âu đều được lợi từ
phát hiện của Copernicus và ông đã được tha bổng. Trong lịch sử, bi kịch giáng xuống những người có
tư tưởng mới lạ cứ lặp đi lặp lại một cách đáng sợ. Một ý tưởng mới lạ bị lên án là dị giáo, phản loạn
và lừa đảo. Những người có ý tưởng mới lạ thì phải chịu nhiều bất công như: chết chóc, tù tội, mất
việc hoặc bị rơi vào quên lãng. Sau đó, ý tưởng đó lại được công nhận. Đôi khi, những người này cũng
được vinh danh sau khi họ chết mặc dù lợi nhuận thường rơi vào tay những kẻ muốn giết chết ý tưởng
đó.
Tư duy theo cách của Einstein sẽ giải quyết vấn đề bằng cách phá vỡ những suy nghĩ cố hữu. Theo
cách tư duy này, ít nhiều, trí tuệ của bạn sẽ bị nghi ngờ. Nếu bạn không cẩn thận thì tùy vào việc bạn
đang phá vỡ nguyên tắc của ai, bạn có thể bị chế giễu, giáng cấp, tẩy chay, thuyên chuyển, hỏa thiêu,
tù tội hoặc xử bắn.