Page 115 - Trang Phục Việt Nam

cân có 2 hoa bạc, áo bằng đoạn sa nõn màu lam, màu lục, bổ tử nền đỏ
thêu mây, đai bọc đồng…
Cử nhân được ban mũ văn tú tài, phía trước, phía sau mũ đính một bông
hoa bạc. Áo giao lĩnh bằng sa lót lụa trắng, xiêm, võng cân, hia, tất đầy đủ.
Giám sinh được đội mũ văn tú tài bằng sa có 1 hoa bạc, áo giao lĩnh sa
nam lót lụa trắng, xiêm lụa xanh…
Học sinh tôn thất được đội mũ tứ phương bình đính, áo giao lĩnh bằng sa
hoa lam thẫm, lót lụa trắng, xiêm bằng trừu…
Đến đời vua Thiệu Trị (1841-1847), năm 1845 nhà vua qui định về trang
phục đại triều và thường triều cho các quan văn, quan võ cơ bản vẫn dựa
theo lệ cũ, nhưng cũng có một số chi tiết thêm bớt đại lược như sau:
Phẩm phục đại triều, phẩm phục thường triều cấp cho các quan văn từ
lục phẩm trở lên; các quan võ và tương đương từ tam phẩm trở lên gồm
mũ, bào, xiêm, đai lưng, tất, hia.
Đối với các bậc kém hơn, chỉ cấp phẩm phục thường triều gồm mũ, y,
xiêm, đai lưng, tất, hia.
Mũ các quan văn từ nhất phẩm đến thất phẩm thiên về dáng tròn (viên
phác đầu), mũ các quan võ thiên về dáng vuông (phương phác đầu).
Áo bào của các cấp đều rộng, đặc biệt có hai cánh cứng (gọi là cánh
diều) đính vào hai bên phía sau lưng áo. Màu sắc bào và xiêm thay đổi tùy
theo cấp bậc. Đai lưng bằng tre bọc vải đỏ (xích vũ đoạn) đều giống nhau,
nhưng tùy theo cấp bậc mà trang sức khác nhau. Hia, tất tùy nghi xử lý.
Có thể kể ra một số chi tiết về trang phục của các quan như sau:
Chánh nhất phẩm: được đội mũ đại triều có miếng trang trí (trên là bác
sơn, dưới là kim ngạch tường) bằng vàng, có khắc hình con rồng (giao
hình). Phía trước mũ, đính 1 bông hoa bằng vàng và 2 con giao (rắn rồng)
bằng vàng, phía sau lại có 2 bông hoa bằng vàng nữa. Hai cánh chuồn
được nạm vàng, trên đó có hình kim giao và những hạt ngọc trai. Có hai
đường chỉ vàng chạy quanh vành mũ.
Áo bào bằng nhiễu màu cổ đồng, thêu hình tứ linh (long ly qui phụng)