Page 185 - Trang Phục Truyền Thống Của Các Dân Tộc Việt Nam
P. 185
nữ Thái Trắng gồm áo ngắn (xửa cỏm), áo dài [xửa chái và
xửa luống), váy (xỉn), thắt lưng (xải cỏm), khăn (piêu), nón
(cúp), xà cạp (pepăn khạ), các loại hoa tai, vòng cổ, vòng
tay và xà tích.
Xửa cỏm (áo ngắn bó sát người có hàng cúc bướm) có
thể may bằng nhiều loại vải với màu sắc khác nhau. Chính
hàng khuy bạc hay kim loại đã làm cho xửa cỏm trở thành
chiếc áo đặc trưng của bộ nữ phục Thái. Theo quan niệm
dân gian Thái, hai hàng cúc bạc trên hai vạt áo xửa cỏm là
tượng trưng cho sự kết hợp giữa nam với nữ, tạo nên sự
trường tồn của nòi giống.
Phụ nữ Thái Trắng còn mặc hai loại áo dài là xửa chái
và xửa luồng. Xửa chái may bằng vải chàm đen, kiểu áo
năm thân, cài cúc bên trái, cổ đứng, áo dài quá đầu gối.
Theo tục lệ, phụ nữ Thái Trắng có chồng mới mặc xửa chải
vào dịp cưới hỏi, hội hè.
Xửa luồng là áo khoác ngoài, may dài, rộng, mặc chui
đầu, có tay hoặc không tay. Phụ nữ Thái từ khi còn trẻ đã
may loại áo này, một chiếc dành cho bản thân khi về già và
một chiếc dành biếu mẹ chồng khi về làm dâu. Các cụ già
mặc áo xửa luổng lộn trái vào ngày thường, chỉ khi chết
mới mặc mặt phải.
Váy (xỉn) cùng với xửa cỏm tạo nên dáng nét chính của
bộ nữ phục Thái Trắng. Phụ nữ Thái Trắng mặc váy hai
lớp; váy trắng lót bên trong và và váy chàm mặc ngoài.
Thắt lưng (xài ẻo) làm bằng vải tơ tằm hay sợi bông
màu xanh lam hoặc tím sẫm, giữ cho cạp váy quấn chặt lấy
eo bụng.
Chiếc khăn Piêu được các cô gái Thái Trắng thêu thùa
1851