Page 39 - Trần Huy Liệu Cõi Đời
P. 39
THỢ NỬA MÙA
Ông Bùi Trình Khiêm có người bạn là Lê Đức, chủ trương tờ Nam Kỳ kinh tế . Ô ng Đức
có hơn mẫu vườn ở ngoại ô Sài Gòn - Chợ Lớn, đang thiếu nhân công. Vậy là thầy trò có thể
tha hồ múa bút hay đánh cây, làm cỏ. Bằng không, ra buôn bán nhì nhằng ngoài phố đợi thời
phất lên cũng được chứ gì. Chuyển sang thương mại là một xu hướng của đám nhà nho thất
thế. Nghĩ đến nghiệp lớn đang chờ, thì hùng tâm tráng trí lại lên ầm ầm.
Nhưng trước hết phải làm chầu hủ tiếu. Sau đó, chải sạch quần áo để hết những tanh
tưởi hôi hám trên tàu. Đi kiếm sống cũng phải bề bề thể diện, vừa giữ cho mình vừa giữ cho
người mình sẽ nhờ cậy. Rồi cả đoàn đóng xe kéo đến địa chỉ đã được cho.
Căn nhà hoang tàn, như vừa có trận bão cuốn qua. Ông chủ, thiểu não hơn cả khách,
cho biết do làm chính trị, ông bị mật thám khám nhà, phủ Thống sứ Nam Kỳ gọi lên bắt ký
vào nghị định trục xuất về Bắc. Bơ vơ giữa Sài Gòn đắt đỏ, phái đoàn nho sĩ Nam Định giạt
về Mỹ Tho rồi sang Sà Đéc.
Sa Đéc có cụ Võ Hoành, cũng là một chính trị phạm bị an trí, sống bằng nghề thuốc. Cụ
Võ rộng nhà rộng bụng, có thể cho họ dung thân ít lâu. Hàng ngày Liệu tán thuốc, thái đỗ
trọng, xay tam thất, rầu ruột ngâm những câu thơ cảm khái. Thơ cảm khái thì sẵn vô cùng.
Áp Tết rồi. Xung quanh rậm rịch mổ lợn gói bánh tét. Ngoài sông vắng hẳn những con
thuyền khẳm trái cây. Thầy trò ông Bùi đi dạo phố, ngắm những cửa hàng của người Hoa đỏ
ối lạp xường, đàn trẻ nhấm kẹo bông mồm nhoe nhoét mà cám cảnh vô cùng.
- Sẩy nhà ra thất nghiệp là đây, Liệu ạ.
Ông Bùi rầu rĩ thở ra trong khi Liệu để tâm vào bàn thờ thiên trong góc chợ. Khói
hương nghi ngút, màu giấy phong bao thật tươi mắt. “Hay là chúng ta viết câu đối…”, anh
reo lên.
- Nhưng cậu vẫn thương hại bọn bần nho bán chữ kia mà.
- Thưa thầy, đến nước này thì mình phải thương lấy thân mình thôi.
Miệng nói, chân hăm hở rẽ vào hàng tạp hóa.